คนสร้างสุข

เพื่อรายงานผลการดำเนินโครงการ

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 2 คน จากที่ตั้งไว้ 2 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เด็กและเยาวชนรวมทั้งผู้ปกครองมาร่วมถอดบทเรียนการเรียนรู้ที่ผ่านมา

เด็กๆมีการเตรียมงานเพื่อแสดงผลงานนิทรรศการที่แต่ละคนสนใจ รวมกลุ่มกันทำนิทรรศการ ทั้งของเล่นพื้นบ้าน พวงมโหตรศิลปะตัดกระดาษที่ฝึกสมาธิ และความคิดสร้างสรรค์ ร้อยลูกปัดสร้อยข้อมือ นิทรรศการภาพ รวมทั้งมีพ่อๆ แม่ๆ มาร่วมกันทำอาหารและขนมพื้นบ้านให้เรารับประทานระหว่างจัดกิจกรรม จากกิจกรรมทั้งหมดที่เราทำร่วมกันตลอดทั้งปีเพื่อให้เราได้มองเห็นเป็นภาพเดียวกัน ร่วมกันพูดคุยแลกเปลี่ยนอดีตและอนาคตเด็กไทรขึง รวมทั้งร่วมกำหนดพื้นที่สร้างสรรค์ พื้นที่เสี่ยง หาทางพัฒนาพื้นที่สร้างสรรค์และปรับเปลี่ยนพื้นที่เสี่ยงอย่างไรไม่ให้เด็กต้องเข้ามาทำกิจกรรมที่พ่อแม่มองว่าเป็นกิจกรรมที่เสี่ยงรวมทั้งครูกอบกิตแก้วอรุณ ผู้รับผิดชอบโครงการพื้นที่สร้างสรรค์เด็กและเยาวชนบ้านไทรขึงได้ เปิดพื้นที่เรียนรู้ห้องเรียนนาข้าวให้เด็กและเยาวชนบ้านไทรขึงเรียนรู้การทำนาและรับผิดชอบดูแลนาข้าวของเด็กๆร่วมกันในปี 2558 จำนวน 2 ไร่

ส่วนกิจกรรมที่เด็กๆแบ่งกลุ่มกันนำเสนอมีดังนี้

ของเล่นพื้นบ้าน ซึ่งเป็นการละเล่นที่เราพยายามฟื้นให้เด็กมีการเล่นกันมากขึ้น เช่น เดินกะลา กระโดดยางลากเตาะหมาก เครื่องบิน ตี้ และอื่นๆอีกหลายการละเล่น
การจัดซุ้มกิจกรรมของน้องๆ ทั้งพวงมโหตรร้อยลูกปัด นิทรรศการภาพถ่าย แผนที่เดินดิน รวมทั้งดนตรี
พ่อแม่ผู้ปกครองมาช่วยทำอาหารรับประทานร่วมกันระหว่างคุยเรื่องเด็กบ้านเรา
แจกเอกสารถอดบทเรียนโครงการ

ของเล่นพื้นบ้าน ซึ่งเป็นการละเล่นที่เราพยายามฟื้นให้เด็กมีการเล่นกันมากขึ้น เช่น เดินกะลา กระโดดยาง ลากเตาะหมาก เครื่องบิน ตี้ และอื่นๆอีกหลายการละเล่น
การจัดซุ้มกิจกรรมของน้องๆ ทั้งพวงมโหตร ร้อยลูกปัด นิทรรศการภาพถ่าย แผนที่เดินดิน รวมทั้งดนตรี
พ่อแม่ผู้ปกครองมาช่วยทำอาหารรับประทานร่วมกันระหว่างคุยเรื่องเด็กบ้านเรา
แจกเอกสารถอดบทเรียนโครงการ

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 45 คน จากที่ตั้งไว้ 100 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เด็กเกิดการเรียนรู้วิถีการทำขนมจากที่มีมาตั้งแต่รุ่นปู่ รุ่นย่า

เด็กๆได้เรียนรู้การทำขนมจาก ซึ่งเป็นขนมพื้นบ้านอีกชนิดหนึ่ง ซึ่งห่อด้วยใบจากที่หาได้จากคลองไม่ไกลจากบ้านเรานัก แล้วนำมาย่างบนรางเตาถ่าน โดยเด็กได้เริ่มเรียนรู้ตั้งแต่กระบวนการผสมแป้ง ห่อขนมจาก ย่าง แล้วก็นำไปให้น้องๆรับประทาน เป็นอีกกิจกรรมที่เห็นรอยยิ้ม เห็นความร่วมมือของเด็กๆ

ขนมจากเป็นขนมไทยที่มาจากภูมิปัญญาของคนโบราณสมัยก่อน คือการใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติทั้งผลผลิตทางการเกษตร รวมถึงการใช้ประโยชน์จากต้นไม้ในการเป็นภาชนะห่ออาหารก็คือใบจาก ใบจากเป็นใบคล้ายๆใบมะพร้าวชอบขึ้นตามคลองน้ำกร่อยภูมิปัญญาของคนโบราณ คือขนมไทยแท้ๆ ที่ได้จาก แป้งที่โม่จากข้าว มะพร้าวที่ให้กะทิ และน้ำตาลที่ได้จากอ้อยหรือมะพร้าว เป็นต้น ขนมจากสูตรนี้ เป็นขนมจากที่ผสมจากมะพร้าวอ่อนและมะพร้าวทึนทึก กับแป้งข้าวเหนียวดำและน้ำตาลผสมเข้ากันแล้ว ก็ห่อด้วยใบจาก กลัดด้วยไม้กลัดแล้วเอาไปย่าง

เด็กได้เรียนรู้การทำขนมจากแบบที่ไม่เคยเห็นมาก่อน เพราะมีผู้รู้เพียงไม่กี่คนที่ได้เห็นกระบวนการนี้อย่างแท้จริง
ฝึกการช่วยเหลือกัน แบ่งปันกัน
เป็นขนมที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย
ความสัมพันธ์กับคนในชุมชน จากการที่เด็กไปเรียนรู้ภูมิปัญญาชุมชนจากคนในชุมชนตัวเอง
ได้เรียนรู้สืบทอดภูมิปัญญา

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 18 คน จากที่ตั้งไว้ 70 คน
ประกอบด้วย

เพื่อถอดบทเรียนกิจกรรมที่ผ่านมา

มีการถอดบทเรียนการทำงานและสรุปกิจกรรมแต่ละกิจกรรมเป็นแบบเอกสารหนังสือภาพสีที่มีความเหมาะสมกับคนทุกวัยได้ศึกษาและเรียนรู้โดยมีผู้เขียน 2 คน คือ น.ส. จินตหรา บัวหนูและนายสุวัจน์ มุสิการัตน์ เพื่อให้เด็กและผู้ปกคลองได้เรียนรู้และสรุปผลการดำเนินกิจกรรมที่ผ่านมา

พิมพ์หนังสือเพื่อเป็นการสื่อสารความสำเร็จของโครงการ

เนื้อหาการถอดบทเรียนโครงการพื้นที่สร้างสรรค์เด็กและเยาวชนบ้านไทรขึง

"เรามารู้จักบ้านไทรขึงกันก่อนนะคะ" บ้านไทรขึงเป็นชุมชนดั้งเดิมที่อยู่อาศัยกันมานานกว่า 3 รุ่นคน คาดว่าอายุไม่ต่ำกว่า 150 ปีเนื่องจากกลุ่มบ้านมี 2 ฝั่ง คือฝั่งบ้านออกกับบ้านตก และเมื่อก่อนยังไม่มีถนนตัดผ่าน คนบ้านเราจึงเดินทางไปมาหาสู่กันทางแม่ขึง ซึ่งเป็นบึงน้ำที่มีต้นไทรใหญ่รากยาวทอดผ่านแม่ขึงที่เป็นวัง(แอ่ง)น้ำลึก คนเฒ่าคนแก่เล่าว่าลึกขนาดจมช้างทั้งตัวได้เลยทีเดียว ประกอบกับแหล่งน้ำนี้เป็นสายน้ำที่ส่งต่อความสมบูรณ์ของนาข้าวและพืชผักในถิ่น เป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์น้ำให้คนในบ้านได้หาอยู่หากิน จึงเป็นจุดสำคัญจนเป็นที่มาของการตั้งชื่อหมู่บ้านว่า ”บ้านไทรขึง” บ้านไทรขึงมีภูมิบ้านซึ่งเชื่อกันว่าเป็นบรรพบุรุษรุ่นแรกของบ้านไทรขึงคือพ่อพุ่มและแม่พวง เป็นภูมิบ้านที่คอยปกปักรักษาให้บ้านไทรขึงมีความสงบร่มเย็นมาตลอด เป็นที่รักและเคารพบูชากันมาตั้งแต่อดีตจนปัจจุบัน ซึ่งเราจะเห็นว่ามีชาวบ้านมาบนบานศาลกล่าว พ่อพุ่มแม่พวงอยู่เป็นระยะ มีการทำพิธีบูชากันทุกปี ในช่วงเดือน 5 หนังตะลุงเป็นการแสดงที่ท่านทั้งสองชอบ ซึ่งลูกหลานรับมาเล่นให้ท่านดูทุกปีพร้อมกับการแก้บน หลังว่างจากงาน เก็บเกี่ยวพืชผลเสร็จก็นำเอาข้าวใหม่มาทำบุญภูมิบ้าน เพื่อตอบแทนที่ท่านดูแลป้องปักรักษาคนทั้งบ้านไทรขึง

"ที่มาของพื้นที่สร้างสรรค์เด็กและเยาวชนบ้านไทรขึง" พื้นที่สร้างสรรค์เด็กและเยาวชนเกิดขึ้นเนื่องจาก ชุมชนได้ร่วมกันวิเคราะห์ปัญหา และเห็นร่วมกันว่าเด็กต้องการพื้นที่ ต้องการแสดงออกถึงศักยภาพที่มีอยู่ แต่ขาดครอบครัว ขาดเพื่อนที่เข้าใจที่มีทักษะในการแลกเปลี่ยนในการพัฒนาทักษะชีวิต ทำให้ปัจจุบันเด็กและเยาวชนเข้าไปอยู่ในกลุ่มที่มีความเสี่ยงจากสถานการณ์แพร่ระบาดของยาเสพติด ติดเกมส์ซิ่งรถ เป็นที่ตระหนักของคนในชุมชนเนื่องจากมีการระบาดค่อนข้างรุนแรง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการติดยาแก้ไอสี่คูณร้อย ยาบ้ายาไอซ์ จึงเกิดผลกระทบต่อชุมชนในวงกว้าง อย่างการลักขโมยทำให้ตระหนักว่าหากไม่มีกระบวนการจัดการให้สิ่งเหล่านี้หมดไป หรือชุมชนยังไม่มีมาตรการที่เพียงพอ ทำให้ยาเสพติดขยายวงกว้างกว่าเดิม ความรุนแรงของการลักขโมยจักเพิ่มขึ้นความรู้สึกปลอดภัยของคนในชุมชนเราก็จะลดน้อยลงไปเช่นกัน แม้กระบวนการแก้ปัญหาจะยาก แต่หากมีวางกระบวนการแก้ไขร่วมกันทุกส่วนรวมทั้งตัวเด็กเองได้เข้ามามีส่วนร่วมออกแบบในสิ่งที่เขาต้องการก็จะเป็นการแก้ปัญหาที่ไม่มีความกดดันทั้งคนทำงานและเด็ก การทำงานจึงนำไปสู่ความสุขของทุกคน และร่วมกันแก้ไขปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไปเรื่อยๆ จนเป็นกิจวัตร จนทำให้บ้านไทรขึงเป็นหมู่บ้านที่น่าอยู่

"แห่ หมรับแบบฉบับของเด็กไทรขึง" ทุกๆปีในช่วงเดือนสิบจะมีประเพณีวันสารท ซึ่งเป็นประเพณีของพี่น้องชาวปักต์ใต้ ที่บ้านไทรขึงก็เช่นเดียวกันเมื่อรู้ว่าใกล้จะถึงวันสารทต่างก็คลึกครื้นกันจัดหมรับ ซึ่งมีความเชื่อว่าเป็นการเตรียมอาหารคาวหวานบรรจุภาชนะไปถวายพระ อุทิศส่วนกุศลให้แก่บรรพชน ให้นำกลับไปใช้สอยในนรกภูมิ ลูกหลานจะต้องจัดเตรียมสิ่งของเครื่องใช้ อาหาร มิให้ขาดตกบกพร่องตกแต่งประดับประดาสวยงามด้วยใจที่กตัญญู ที่บ้านไทรขึงได้มีการจัดหมรับถึง2หมรับ มีทั้งของผู้ใหญ่และเด็ก เด็กๆจะมาเรียนรู้การทำหมรับ จากผู้ใหญ่ แล้วเรียนรู้การทำขนมเดือนสิบ ก่อนที่จะทำเป็นของเด็กๆ เองอีกหนึ่งอันแต่ก็ยังต้องอาศัยให้ผู้ใหญ่มาช่วยจัดด้วย
รุ่งเช้า วันแรม 15 ค่ำ เดือน 10 ทุกคนในหมู่บ้านต่างก็มาดูหมรับของหมู่บ้าน ต่างชื่นชมในชิ้นงานที่ทุกคนมีส่วนร่วมรวมถึงเด็กๆที่แต่งตัวทาแป้งหน้าขาวยืนรอ เพื่อตั้งขบวนแห่หมรับ เมื่อทุกคนมากันพร้อมหน้าพร้อมตากันก็จัดขบวนแห่หมรับรอบๆ หมู่บ้านแล้วเดินทางไปยังวัดควนมีดเพื่อทำพิธีกรรมทางศาสนา เมื่อเสร็จพิธีแล้วก็มีการชิงเปรต ซึ่งเป็นกิจกรรมที่จัดขึ้นทุกๆปีเรียบร้อยแล้วก็เดินทางกลับบ้านไทรขึง เพื่อเตรียมงานแข่งกีฬาพื้นบ้านที่ เด็กๆได้ออกแบบกันว่าจะเล่นกันหลังจากเสร็จงานบุญ ภาพความประทับใจ ความสวยงามที่เด็กที่ร่วมกิจกรรมสืบทอดประเพณีที่ดีงามของชุมชนร่วมกับ พ่อๆแม่ๆบ้านไทรขึง เป็นอีกภาพความทรงจำที่เราทุกคนในบ้านไทรขึงได้จดจำ

"พ่อแม่รู้จักฉัน.....รึยัง" พ่อแม่รู้จักฉัน..รึยัง เป็นความคิดที่เด็กๆ ต่างก็คิดไว้ในใจ แทบจะไม่เคยได้ถามพ่อ แม่อย่างแท้จริงแต่เราได้เปิดโอกาสให้พ่อ แม่ได้ฟังน้องๆมากขึ้น เมื่อเราจัดกิจกรรม “พ่อแม่ รู้จักฉัน” ให้พ่อแม่ที่เลี้ยงลูกได้ประสบความสำเร็จมาถ่ายทอดวิธีการเลี้ยงลูก อย่างไร ให้ทุกคนเข้าในเจตนาและความต้องการของพ่อแม่ และลูก และมีการเรียนรู้นิสัยของเด็กแต่ละช่วงวัย เพื่อทำความเข้าใจตัวเด็กมากขึ้น

"ห้องเรียนนาข้าว" เมื่อเราเปิดพื้นที่การเรียนรู้พื้นที่แรกคือ ห้องเรียนนาข้าวค่ะ ในกิจกรรมนาโยนเริ่มตั้งแต่การเพาะต้นกล้าตลอดจนนำมาโยนในแปลงนาที่ทำการไถเป็นโคลนเทือก โดยแปลงนี้เป็นแปลงแรกและปีแรกที่ ลุงคม “อาคมแก้วมาก” เจ้าของนา ที่หันมาทำนาโยนในพื้นที่บ้านไทรขึงโดยเปลี่ยนจากนาดำ และนาหว่าน
ลุงคมได้เปิดโอกาสให้เด็กและเยาวชนได้ปฏิบัติการโยนข้าวด้วยตัวเองด้วยซึ่งเป็นอีกหนึ่งบทเรียนที่เด็กๆทั้งสนุกสนานและได้เรียนรู้เรื่องราวบ้านเราไปพร้อมๆกันพร้อมทั้งปลูกฝังวิถีของพ่อแม่ให้เด็กได้เรียนรู้ขั้นตอนการทำนาและได้ลงนา เดินตามรถไถ่นาวิ่งไล่จับปลาอย่างสนุกสนานโดยไม่กลัวเลอะโคลนที่สกปรก เด็กๆได้สะท้อนการเรียนรู้กับพวกเราว่าเป็นการเรียนรู้ที่สนุกสนานและมีน้องๆสะท้อนว่าเราได้รู้คุณค่าของข้าวมากยิ่งขึ้น เมื่อรู้ว่า กว่าจะได้ข้าวมาสักเมล็ดให้เราได้กิน เราต้องเหนื่อยลำบาก และสัญญาว่าจะทานข้าวไม่ให้เหลือ เพราะรู้ว่าพ่อแม่เราทำนามาอย่างเหนื่อยยาก

"ลอยกระทง ตอบแทนบุญคุณของแม่น้ำ" ประเพณีลอยกระทงมีขึ้นทุกๆปี ซึ่งตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12เป็นประเพณีที่คนไทยปฏิบัติกันมาอย่างช้านาน แต่บ้านไทรขึงไม่จัดงานลอบกระทงมาหลายปีแล้ว เด็กๆเลยออกแบบงานลอยกระทงที่ตัวเองต้องการก็คือ มีการประกวดหนูน้อยนพมาศ ประกวดกระทง และแสดงความสามารถของเด็กๆ ที่อยากจะถ่ายทอดความสมารถของตนเองสร้างความบันเทิงให้กับเพื่อนคนอื่นๆ และต้องการเห็นงานที่ดูแลสิ่งแวดล้อม ดูแลน้ำอย่างแท้จริง อย่างเช่นสืบสานตำนานของแม่ขึงซึ่งเป็นสายคลองที่สำคัญของคนไทรขึงตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน

"ห้องเรียน...หาอยู่หากิน" เรื่องราว การหาอยู่ หากินของคนไทรขึง มีเรื่องเล่าที่มากมาย เพราะเป็นชุมชนที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยน้ำ ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว ซึ่งเป็นคำกล่าวที่ติดปากคนไทรขึงตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน แต่ทว่าเรื่องราวและวิถีต่างๆ ไม่ได้ถูกเล่าต่อไม่ได้ถูกสืบทอด น้ำก็มีแค่น้ำ นาก็เป็นได้เพียงแค่พื้นที่รกร้างว่างเปล่า กว่าหลายชั่วอายุคนยังคงดูแลสืบทอดวิถีอันดีงามนี้ให้อยู่อยู่กับชุมชนมาโดยตลอด ในช่วงฤดูทำนาปีนี้ก็เช่นกัน นอกจากเด็กๆได้เรียนรู้การทำนาแล้ว เขาก็เรียนรู้การหากิน เพราะช่วงทำนาจะมีน้ำอุดมสมบูรณ์ตลอด มีปลาน้อยใหญ่อาศัยอยู่ในคูเหมือง ในนา บ่อปลา และสายน้ำต่างๆรอบบ้านไทรขึง
หลังจากเลิกเรียนเด็กผู้ชายก็รวมกลุ่มกันเพื่อจะออกหาปลา ด้วยวิถีต่างๆ ตามแต่สภาพพื้นที่อย่างวันหนึ่งที่ น้องสปายและทีมเพื่อนออกตกปลาในคูเหมือง หรือน้องโตโต้ใช้สวิงช้อนปลาที่ล้นมากับน้ำที่วังพลุ่งแล้วเด็กๆก็เอาปลาที่ได้ไปขาย เอาเงินมาซื้อขนมแบ่งกันกิน
วิถีเหล่านี้ที่เรายังเห็นอยู่ทำให้รู้ว่าคนรุ่นต่อรุ่นได้สืบทอดวิถีการหาอยู่หากินที่เป็นทักษะการดำเนินชีวิต และหากเด็กๆโตขึ้น เขามีทักษะการเอาตัวรอดที่จะอยู่ได้ด้วยการพึ่งตนเอง

"เรื่องเล่าจาก ห้องเรียนนาข้าว"

พื้นที่เรียนรู้ใหม่....ของคนตัวเล็ก

สองเท้าที่ก้าวย่างอย่างหนักแน่น แม้ขนาดของเธอยังเล็กนัก แต่เท้ากว่า 20 คู่ ก็ก้าวไปอย่างมั่นคงและย่ำลงบนรอยเท้าที่ชัดเจนแต่มีขนาดใหญ่กว่า ของพ่อ แม่ เธอทั้งหลายไม่เคยรังเกียจ โคลนที่มีกลิ่นเหม็นสาบๆ น้ำที่เขียวมีฟองขึ้นเต็มป้องนา เธอกลับสนใจที่จะเรียนรู้และมักจะตื่นตากับสิ่งแปลกใหม่ อย่างหอยเชอรี่และไข่ของมันที่มีสีชมพูดูสวยงาม แต่พอเธอได้ความรู้จากฉันว่าหอยพวกนี้เป็นตัวการกัดกินต้นข้าว พวกเธอก็ไม่รอช้าเก็บหอยและไข่ มาเป็นอาหารเป็ดที่ลุงเขียวเลี้ยงไว้........ แค่หอยเชอรี่ตัวเล็กๆก็เป็นอีกหนึ่งภารกิจที่เด็กกลุ่มนี้ต้องช่วยกัน เพราะนาข้าวผืนใหญ่ในทุ่งบ้านไทรขึง โคกโหนด และป่าพลูก็เป็นนาผืนเดียวกันที่ต่อยาวร้อยเรียงกัน และแน่นอนหนึ่งในนั้นก็เป็นนาของพ่อแม่สมาชิกตัวน้อยของเราทั้งสิ้น นอกจากเรียนรู้การทำนาโยนจากลุงคม เมื่อต้นเดือนเราก็ต้องออกมาดูการเปลี่ยนแปลงของนาที่เรามาโยนร่วมกัน และดูการเปลี่ยนแปลงของนาตัวเองด้วย บทเรียนท้องทุ่งของพื้นที่เด็กและเยาวชนบ้านไทรขึงเพิ่งเริ่มต้น การเรียนรู้นี้ยังมีอีกหลายบทเรียนที่เราต้องเรียนรู้ไปพร้อมๆกัน

"ห้องเรียน บนผืนสาด" พื้นที่สร้างสรรค์ต่างๆ ไม่ได้ตอบโจทย์ความต้องการที่จะเรียนรู้ของเด็กๆไปหมดทุกเรื่อง ถ้าหากผู้ใหญ่เป็นเพียงแค่คนที่คิดและหาการเรียนรู้ต่างๆให้เขา โดยที่เด็กเองไม่ได้มีส่วนร่วมในความอยากรู้นั้นด้วยห้องเรียนบนผืนสาดเป็นกิจกรรมที่ได้มากจากการเสนอของเด็กๆ เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ เสริมทักษะ สร้างพัฒนาการอย่างกิจกรรมตัดการดาษ “พวงมโหตร” ที่ทีมทำงานได้ไปดูงานพื้นที่สร้างสรรค์จากต่างพื้นที่มาปรับใช้กับเด็กๆบ้านไทรขึง เป็นกิจกรรมที่สร้างความแข็งแรงให้กับกล้ามเนื้อมือ ให้เด็กๆจินตนาการเลือกสีกระดาษที่เข้ากัน เป็นการเล่าเรื่องราวผ่านสีกระดาษ และฝึกการวางแผนก่อนจะตัดกระดาษเด็กๆต้องวางแผนก่อนว่าตัดออกมาแล้วจะมีความสวยงามมากน้อยแค่ไหน ร้อยลูกปัด สร้อยข้อมือ
เป็นสร้อยข้อมือที่มาจากจินตนาการที่ไม่มีวันสิ้นสุด ของเด็กๆ ซึ่งผลงานแต่ละชิ้นไม่มีซ้ำกับชิ้นอื่นแน่นอน กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมที่ฝึกสมาธิ และการออกแบบชิ้นงานตามจินตนาการให้มีความน่าสนใจ และเด็กได้ปฏิบัติการการขายด้วย โดยสมาชิกแบ่งกันเอาไปขายที่โรงเรียนและละแวกบ้านของตัวเอง เงินที่ได้ก็แบ่งให้เด็กๆ ส่วนหนึ่งและเข้ากองทุนเพื่อซื้ออุปกรณ์มาต่อยอดกิจกรรม

“ภูเขาใบไม้ หน้าต่างใบไม้” จากมือเล็กๆ ที่ช่วยกันตัดกระดาษทีละชิ้นด้วยกรรไกรและมีดกว่าจะได้มาเป็นหน้าต่างที่มีลายเส้นจากใบไม้หลากหลายสีติดอยู่ในดวงตาใสแจ๋วของแต่ละคน พร้อมรอยยิ้ม ทำเอาลุ้นกันว่าเราจะเห็นใบไม้ได้สวยงามขนาดไหน ทักษะของการเลือกใบไม้มาติดในหน้าต่างแต่ละบานต้องมีความแตกต่างและหลากสี เด็กๆสนุกกับการดูลายเส้นของใบไม้ได้สัมผัสและรู้สึกกับธรรมชาติผ่านใจและฝึกมอง ฟังเสียงรอบข้างโดยที่ตัวเราต้องเงียบเพื่อฟังสิ่งเหล้านั้นได้ถนัดขึ้น

“ กีฬาสานสัมพันธ์ เด็กทุกวัย” เมื่อพูดถึงการแข่งขันกีฬา เด็กๆก็ไม่รอข้าที่จะเสนอชนิดกีฬา หนึ่งในนั้นก็เป็นฟุตบอล แบตมินตัน ชักกะเยอร์ คือประเภทแรกๆ ที่เด็กสนใจรวมถึงผู้ใหญ่เองก็มีความรู้กติกาของกีฬาเหล่านี้ดีจนเป็นที่มาให้เราได้จัดการแข่งขันกีฬาขึ้นเป็นระยะ เพื่อให้น้องได้มีการวางแผนกันในทีม ก่อนแข่งขันเมื่อน้องๆจัดทีมเรียบร้อยแล้ว ต่อมาก็คือการวางแผนเพื่อเอาชนะคู่แข่งของเราและการวอร์มร่างกายให้มีความพร้อมทุกครั้งที่ลงแข่งขัน สิ่งที่ทุกคนมองเห็นเมื่อมีกิจกรรมแข่งกีฬาก็คือเด็กๆทุกคนต่างก็กระตือรือร้น ในการเล่นในการเชียร์

“ มือเปื้อนดิน ” เม็ดดินแต่ละเม็ดมีคุณค่าคณานับ เด็กๆจะรู้ว่าดินเป็นแหล่งกำเนิดของทุกชีวิต หลังจากได้เรียนรู้การทำเกษตรเพื่อฝึกทักษะการอยู่รอดทั้งที่โรงเรียน ที่บ้านรวมถึงทั้งไปดูงานที่สวนครูพัง “ ณัฐกิตติ์จันดำ” และครูนึง “ คํานึง นวลมณีย์ ” ทำให้เด็กๆรู้ว่าพืชผักรอบตัวเรา มีคุณค่ามาก และเป็นอีกวิถีการอยู่รอดด้วยการพึ่งตนเอง ทีมทำงานมีความภูมิใจที่อย่างน้อยเราก็สอนให้เขาปลูกผักเป็น สอนให้เขาทำอาหารได้ เขาสามารถเติบโตและดูแลตัวเองขั้นพื้นฐานได้อย่างแน่นอน

"แผนที่เดินดินของคนตัวนุ้ย" แผนที่เดินดิน จะชวยทำให้เรามองเห็นภาพรวมของชุมชนครบถ้วนที่สุด และข้อมูลที่ได้มีความน่าเชื่อถือมากที่สุด เพราะกระบวนการทำแผนที่ต้องลงเดินตามจุดต่างๆของหมู่บ้าน และสามารถบอกรายละเอียดของชุมชนได้อย่างครบถ้วน โดยการลงสำรวจทรัพยากร พืชผักผลไม้ สมุนไพรของชุมชนสำรวจที่ตั้งของบ้านทั้งหมู่บ้าน รวมทั้งสามารถบอกจุดสำคัญในหมู่บ้านได้ เช่น ศาลากลางบ้าน กลุ่มน้ำยาง ร้านค้า บ้านของปราชญ์ชาวบ้าน ซึ่งแผนที่เดินดินทั้งหมดนี้ทีมทำงานและเยาวชนในบ้านไทรขึงเป็นคนเก็บข้อมูล และวาดแผนที่ร่วมกัน ผ่านการแก้ไขส่วนต่างๆหลายส่วนจนเสร็จสมบูรณ์

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 100 คน จากที่ตั้งไว้ 100 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เด็กได้เรียนรู้การทำพวงมโหตรและการนำไปใช้งานในพิธีกรรมต่างๆ

พื้นที่สร้างสรรค์ต่างๆ ไม่ได้ตอบโจทย์ความต้องการที่จะเรียนรู้ของเด็กๆไปหมดทุกเรื่อง ถ้าหากผู้ใหญ่เป็นเพียงแค่คนที่คิดและหาการเรียนรู้ต่างๆให้เขา โดยที่เด็กเองไม่ได้มีส่วนร่วมในความอยากรู้นั้นด้วยห้องเรียนบนผืนสาดเป็นกิจกรรมที่ได้มากจากการเสนอของเด็กๆ เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ เสริมทักษะ สร้างพัฒนาการอย่างกิจกรรมตัดการดาษ “พวงมโหตร” ที่ทีมทำงานได้ไปดูงานพื้นที่สร้างสรรค์จากต่างพื้นที่มาปรับใช้กับเด็กๆบ้านไทรขึง เป็นกิจกรรมที่สร้างความแข็งแรงให้กับกล้ามเนื้อมือ ให้เด็กๆจินตนาการเลือกสีกระดาษที่เข้ากัน เป็นการเล่าเรื่องราวผ่านสีกระดาษ และฝึกการวางแผนก่อนจะตัดกระดาษเด็กๆต้องวางแผนก่อนว่าตัดออกมาแล้วจะมีความสวยงามมากน้อยแค่ไหน

วัสดุอุปกรณ์

กระดาษว่าว
กรรไกร
กาว-ไม้ไผ่หลาวให้กลมพันด้วยกระดาษสี
ไม้บรรทัด-ดินสอ
กระดาษแข็ง
คัดเตอร์
เชือกด้าย

การทำพวงมโหตรใช้กระดาษโปตส์เตอร์สีสองหน้า เช่นกัน ถ้าจะให้สวยต้องใช้กระดาษหลายๆ สี พับกระดาษสี่เหลี่ยมจัตุรัสให้เป็นรูปสามเหลี่ยม แล้วพับครึ่งสามเหลี่ยมนั้นต่ออีก 2 ครั้ง หมุนยอดสามเหลี่ยมเอาด้านสัน (ด้านที่เปิดไม่ได้) ไปไว้ทางขวามือ พับสันทับเข้าไปจนดูคล้ายสามเหลี่ยม 2 รูปซ้อนทับกันอยู่

จากนั้น ใช้กรรไกรตัดกระดาษสามเหลี่ยมแบบสลับฟันปลา โดยตัดจากยอดบนลงล่างจนเกือบถึงชายด้านล่างให้มีระยะห่างเท่าๆ กัน คลี่กระดาษออกและใช้กรรไกรเจาะรูตรงกลางกระดาษทั้ง 3 แผ่นเพื่อสอดกระดาษแข็งรูปวงกลมซึ่งร้อยเชือกผูกกับไม้ไว้เรียบร้อยแล้ว สำหรับทำเป็นไม้แขวน ใช้มือจับแต่งกระดาษที่ซ้อนกันอยู่นั้นให้เป็นทรงจอมแห

พวงมโหตร เป็นเครื่องแขวนโบราณที่ทำจากกระดาษสีต่าง ๆ นำมาพับและตัดเป็นรูปต่าง ๆ เป็นภูมิปัญญา พวงมโหตรเป็นเครื่องแขวนประเภทหนึ่ง ซึ่งใช้แขวนในงานมงคลเท่านั้น เช่นงานแต่ง งานบวช งานทำบุญขึ้นบ้านใหม่ ของทางภาคกลางและภาคเหนือ ส่วนภาคใต้ยังไม่ค่อยพบเจอแต่ที่ทีมทำงานเอามาให้เด็กๆได้ทำเพื่ออยากให้เขาได้เรียนรู้และสร้างจินตนาการในการตัดกระดาษ

กิจกรรมตัดพวงมโหตร เป็นกิจกรรมที่สร้างความแข็งแรงให้กับกล้ามเนื้อมือ ให้เด็กๆจินตนาการเลือกสีกระดาษที่เข้ากัน เป็นการเล่าเรื่องราวผ่านสีกระดาษ
ฝึกการวางแผนก่อนจะตัดกระดาษเด็กๆต้องวางแผนก่อนว่าตัดออกมาแล้วจะมีความสวยงามมากน้อยแค่ไหน ดูได้จากการวางกระดาษที่เท่ากัน และความถี่ในการตัดกระดาษจะส่งผลต่อรูปทรงของพวงมโหตร

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 7 คน จากที่ตั้งไว้ 15 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้ทีมทำงานได้วางแผนการทำงาน

เพื่อรายงานกิจกรรมที่ผ่านมาและร่วมถอดบทเรียนเพื่อวิเคราะห์การทำงาน ประจำเดือนทุกเดือน ร่วมกับแกนนำเด็กและเยาวชน ประชาชน ผู้นำชุมชน ผู้ปกครองจิตอาสา และมีกิจกรรม “คลีนิกเพื่อน พ้อง น้อง พี่ ปรึกษาปัญหาชีวิต” จะมีพี่ที่ปรึกษา มาร่วมให้คำปรึกษาเด็กและเยาวชนและชนในชุมชนเข้ามาปรึกษาปัญหาชีวิตแบบตัวต่อตัว เด็กเยาวชนสามารถเข้ามาปรึกษาปัญหาและความไม่สบายใจกับพี่ๆ ที่เขาไว้ใจและให้คำปรึกษาได้ เพื่อร่วมรับฟัง ให้ความคิดเห็น เพื่อช่วยแก้ปัญหา

“คลีนิกเพื่อน พ้อง น้อง พี่ ปรึกษาปัญหาชีวิต” จะมีพี่ที่ปรึกษา มาร่วมให้คำปรึกษาเด็กและเยาวชนและชนในชุมชนเข้ามาปรึกษาปัญหาชีวิตแบบตัวต่อตัว เด็กเยาวชนสามารถเข้ามาปรึกษาปัญหาและความไม่สบายใจกับพี่ๆ ที่เขาไว้ใจและให้คำปรึกษาได้ เพื่อร่วมรับฟัง ให้ความคิดเห็น เพื่อช่วยแก้ปัญหา

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 7 คน จากที่ตั้งไว้ 15 คน
ประกอบด้วย

เพื่อติดตามการทำงานของโครงการและรายงานความคืบหน้า

โครงการกำลังจะสิ้นสุดในอีก 2 เดือนดังนั้นกิจกรรมที่ยังคงเหลืออีก หลายกิจกรรมทำให้ทีมทำงาน มาช่วยกันออกแบบกิจกรรมเพื่อให้สำเสร็จตามเป้าหมายของโครงการที่วางไว้ และมอบหมายการจัดการ จัดกิจกรรมเพื่อความชัดเจนในหน้าที่ของแต่ละคน

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 7 คน จากที่ตั้งไว้ 15 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เด็กเยาวชนบ้านไทรขึงได้เรียนรู้ชุมชนให้มองเห็นภาพรวมของชุมชนได้ครบถ้วนมีความน่าเชื่อถือ

เด็กๆ จะวาดแผนที่โซนบ้านที่ตัวเองรับผิดชอบอย่างละเอียดร่วมกันเป็นกลุ่ม ซึ่งรายละเอียดที่เด็กๆวาดจะเป็นพื้นที่ที่อยู่อาศัย และพื้นที่กิจกรรมของชุมชน เช่นบ้าน ศาลากลางบ้าน ศาลาเอนกประสงค์ ร้านค้า ส่วนรายละเอียดส่วนของทรัพยากร เด็กออกแบบร่วมกันว่า จะนำมาวาดรวมในแผนที่หมู่บ้านโดยรวมเลย หลังจากวาดแผนที่โซนบ้านแล้วก็เอาแผนที่โซนบ้านมาวางต่อกัน แล้วร่างแผนที่รวมทั้งหมู่บ้าน

วิธีการวาดแผนที่ที่เด็กๆทำกันก็คือเริ่มวางจุดสำคัญของหมู่บ้าน ได้แก่ วัดควนมีดถนนรถไฟและจุดที่เด็กๆเลือกคือ วัดควนมีดตรงมาก็เป็นกลุ่มน้ำยางบ้านไทรขึง ศาลาเอนกประสงค์ และมีสี่แยก มีร้านขายของ และตรงไปเข้าชุมชน วาดบ้านแต่ละหลังและเน้นบ้านที่มีความสำคัญในชุมชน ได้แก่บ้านที่ปลูกสมุนไพร บ้านที่ทำเกษตรอินทรีย์ บ้านปราชญ์ชาวบ้าน บ้านที่ทำขนมพื้นบ้าน บ้านผู้นำชุมชน รวมทั้งวาดทรัพยากรในหมู่บ้านทั้งนาข้าว สวนยาง ไร่ พื้นที่เลี้ยงวัว ฟาร์มโคทุ่งเขาแก้ว และอื่นๆ ที่มีความสำคัญในชุมชนหลังจากนั้นก็วาดแผนที่โซนบ้านทั้ง

เพราะแผนที่เดินดิน จะช่วยทำให้เรามองเห็นภาพรวมของชุมชนครบถ้วนที่สุด และข้อมูลที่ได้มีความน่าเชื่อถือมากที่สุด เพราะกระบวนการทำแผนที่ต้องลงเดินตามจุดต่างๆของหมู่บ้าน และสามารถบอกรายละเอียดของชุมชนได้อย่างครบถ้วน โดยการลงสำรวจด้วยการเดินดิน

เด็กๆสามารถบอกรายละเอียดของพื้นที่โซนที่ตัวเองรับผิดชอบได้โดยมีข้อผิดพลาดน้อยมาก
เด็กๆ สามารถแยกพื้นที่ดี พื้นที่เสี่ยงของหมู่บ้านได้ อย่างถูกต้อง
ผู้ใหญ่และปราชญ์ชาวบ้านมาช่วยกันตรวจความถูกต้องของแผนที่เป็นระยะ และมีการแก้ไขจนสมจริง
เด็กๆมีการการสร้างความคุ้นเคยกับชาวบ้านในชุมชนควบคู่กับการเขียนแผนที่ แวะทักทาย ชาวบ้านระหว่างการทำงาน

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 23 คน จากที่ตั้งไว้ 30 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เด็กได้มีพื้นที่แสดงออกที่เด็กสามารถออกแบบกิจกรรมเองได้

พื้นที่สร้างสรรค์ต่างๆ ไม่ได้ตอบโจทย์ความต้องการที่จะเรียนรู้ของเด็กๆไปหมดทุกเรื่อง ถ้าหากผู้ใหญ่เป็นเพียงแค่คนที่คิดและหาการเรียนรู้ต่างๆให้เขา โดยที่เด็กเองไม่ได้มีส่วนร่วมในความอยากรู้นั้นด้วยห้องเรียนบนผืนสาดเป็นกิจกรรมที่ได้มากจากการเสนอของเด็กๆ เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ เสริมทักษะ สร้างพัฒนาการ อย่างกิจกรรมร้อยลูกปัด สร้อยข้อมือ ซึ่งเป็นสร้อยข้อมือที่มาจากจินตนาการที่ไม่มีวันสิ้นสุด ของเด็กๆ ซึ่งผลงานแต่ละชิ้นไม่มีซ้ำกับชิ้นอื่นแน่นอน กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมที่ฝึกสมาธิ และการออกแบบชิ้นงานตามจินตนาการให้มีความน่าสนใจ และเด็กได้ปฏิบัติการการขายด้วย โดยสมาชิกแบ่งกันเอาไปขายที่โรงเรียนและละแวกบ้านของตัวเอง เงินที่ได้ก็แบ่งให้เด็กๆ ส่วนหนึ่งและเข้ากองทุนเพื่อซื้ออุปกรณ์มาต่อยอดกิจกรรม

อุปกรณ์

ลูกปัดจีน(กลม) 11/0
ลูกปัดมุกพลาสติก (กลม) 6M
ลูกปัดมุกพลาสติก (กลม) 10M
ตะขอก้ามปู 5x10 มิล
เชือกเทียน
เอ็นยางยืด

เด็กมีความสนใจกิจกรรมสร้างสรรค์มาก เพราะเป็นการเรียนรู้ที่มีความสนุกสนาน
เด็กมีความภาคภูมิใจที่สามารถหารายได้ ได้ด้วยตนเองแม้จะไม่มากแต่ทำให้เข่รู้ค่าของเงิน
เป็นการสร้างจินตนาการและเทคนิคในการประดิษฐ์ชิ้นงานของตนเอง

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 17 คน จากที่ตั้งไว้ 70 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้มีการพูดคุยและชี้แจงการดำเนินงานของโครงการ

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 8 คน จากที่ตั้งไว้ 15 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เด็กและเยาวชนมีพื้นที่ในการแสดงออกอย่าถูกต้อง

มีการประชุมเพื่อออกแบบประเด็นการสื่อสารของชุมชน โดยตั้งประเด็น "ปฏิบัติการงานสื่อสารเพื่อเล่าเรื่องราวตำบลคลองเปียะ" ที่โรงเรียนชุมชนวัดควนมีด วิทยากรโดย คุณภาวิณีไชยภาคคุณสุวิระ โกสม(จะนะนิวส์ ) อาจารย์สมัทชา นิลปัท คณะวิทยาการสื่อสาร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี และมีทีมพี่เลี้ยงนักศึกษาจากคณะวิทยาการสื่อสาร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี เพื่อช่วยเป็นพี่เลี้ยงในการทำสื่อของเด็กเยาวชนบ้านไทรขึง

เมื่อคณะนักศิกษาและอาจารย์เดินทางมาถึงก็มาทำความเข้าใจกับกิจกรรมและทำความรู้จัก แบ่งกลุ่มพี่เลี้ยงและเด็กเยาวชน จากนั้นก็ทำความเข้าใจกับชุมชน และให้แต่ละกลุ่มเก็บประเด็นชุมชนที่สนใจเพื่อศึกษารายละเอียดของประเด็น และพัฒนาประเด็นต่อเพื่อสื่อสาร

เมื่อเลือกประเด็นเสร็จ ให้น้องๆ ลงพื้นที่พร้อมกับพี่เลี้ยงเพื่อศึกษารายละเอียดของประเด็น ซึ่งมีทั้ง - ขนมพื้นบ้านบ้านไทรขึง
- กลุ่มเลี้ยงโคทุ่งเขาแก้ว
- พลังงานบนหลังคาบ้าน
-ย้อนประวัติวัดควนมีด

-กลุ่มออมทรัพย์ตำบลคลองเปียะ

ให้เวลาในการลงพื้นที่ทำความเข้าใจประเด็น 3 ชั่วโมง ตอนค่ำทุกกลุ่มต้องมีภาพเล่าเรื่องกลุ่มละ 3 ภาพเพื่อเล่าเรื่องประเด็นที่ตัวเองกำลังศึกษา พร้อมทั้งว่างโครงเรื่องในการเล่าเรื่องและเลือกช่องทางการสื่อสารในแต่ละกลุ่มและเขียนสคลิปต์ก่อนการถ่ายทำ

วันที่ 2 กับการลงพื้นที่ถ่ายทำเรื่องราวที่แต่ละกลุ่มรับผิดชอบ รวมทั้งตีประเด็นเรื่อง ตั้งคำถามเพื่อหาคำตอบของเรื่องราวที่จะนำเสนอ จากนั้นก็ส่งรายละเอียดของสคลิปต์ให้อาจารย์และวิทยากรดูเป็นระยะ เพื่อปรับการเล่าเรื่องก่อนการตัดต่อ และเพื่อเก็บภาพให้พอกับเรื่องที่เล่า ออกแบบการเล่าเรื่องและวิธีเล่าเรื่อง ซึ่งมีโจทย์การเล่าเรื่องดังนี้

แผนที่ชุมชน
หนังสือพิมพ์กำแพง
ละคร
ข่าว สกู๊ป สารคดี
สคลิปต์ภาพ
นิวมีเดีย
นิทรรศการภาพ

แล้วก็ให้เลือกวิธีการนำเสนอ จากนั้นก็ให้แต่ละกลุ่มเลือกพื้นที่ในการผลิตสื่อ ทั้งเขียนสคลิปต์ รายงาน และตัดต่อ จนน้องๆและพี่เลี้ยงได้ชิ้นงานมากลุ่มละ 1 ชิ้น และนำเสนอ มานั่งดูร่วมกัน มีการวิเคราะห์ชิ้นงานกันด้วย

และมีชิ้นงานออกอากาศรายการนักข่าวพลเมืองช่องไทยพีบีเอช

กลุ่มเลี้ยงโคทุ่งเขาแก้ว http://www.citizenthaipbs.net/node/4986

เส้นทางผักสวนครัวโรงเรียนชุมชนควนมีด http://www.citizenthaipbs.net/node/5017

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 35 คน จากที่ตั้งไว้ 40 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เด็กและเยาวชนเกิดจิตสำนึกในการสืบทอดวิถีชีวิตและภูมิปัญญาของชุมชน

ทีมทำงาน ทีมเด็กเดินดิน ลงพื้นที่ทำปฏิทินฤดูกาลของบ้านไทรขึง โดยมีการแบ่งหน้าที่รับผิดชอบในการทำปฏิทินฤดูกาลดังนี้

แบ่งสอบถามข้อมูลฤดูกาลทั้ง 12 เดือน ของชาวบ้านบ้านไทรขึง
เขียนบันทึกข้อมูลชุมชน รวมทั้งข้อมูลครูภูมิปัญญาที่มีในแต่ละด้านในบ้านไทรขึง
สอบถามข้อมูลพืชไร่ พืชสวน สมุนไพร ที่มีในแต่ละฤดูกาล

ได้ปฏิทินฤดูกาลของบ้านไทรขึง และบทเรียนการเรียนรู้ฤดูกาลกับผลผลิตต่างๆ
เด็กๆสนุกกับการวาดภาพผลผลิตที่พ่อแม่ตนเองได้ตามฤดูกาลต่างๆ เช่น เงาะ ทุเรียน ลองกอง มังคุด น้อยหน่า กล้วย จำปาดะ สะตอ ลูกเนียง ลูกเหรียง และพืชสมุนไพรที่เด็กรู้ัก

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 12 คน จากที่ตั้งไว้ 30 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้ทีมทำงานได้ชี้แจงการดำเนินงานของโครงการ

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 16 คน จากที่ตั้งไว้ 15 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เด็กได้มีพื้นที่แสดงออกที่เด็กสามารถออกแบบกิจกรรมเองได้

“ มือเปื้อนดิน ”

เม็ดดินแต่ละเม็ดมีคุณค่าคณานับ เด็กๆจะรู้ว่าดินเป็นแหล่งกำเนิดของทุกชีวิต หลังจากได้เรียนรู้การทำเกษตรเพื่อฝึกทักษะการอยู่รอดทั้งที่โรงเรียน ที่บ้านรวมถึงทั้งไปดูงานที่สวนครูพัง “ ณัฐกิตติ์จันดำ” และครูนึง “ คํานึง นวลมณีย์ ” ทำให้เด็กๆรู้ว่าพืชผักรอบตัวเรา มีคุณค่ามาก และเป็นอีกวิถีการอยู่รอดด้วยการพึ่งตนเอง ทีมทำงานมีความภูมิใจที่อย่างน้อยเราก็สอนให้เขาปลูกผักเป็น สอนให้เขาทำอาหารได้ เขาสามารถเติบโตและดูแลตัวเองขั้นพื้นฐานได้อย่างแน่นอน

สวนครูพัง เด็กๆได้เรียนรู้การทำเกษตรผสมผสาน บนเนื้อที่ 1 ไร่ จากเดิมเป็นสวนยาง กรีดยางได้วันละ 50 บาท จึงผันเปลี่ยนเป็นปลูกผักบุ้งและเป็นที่มาให้ขุดสระน้ำเพื่อเลี้ยงปลาและมีน้ำไว้รดผัก หลังจากนั้นก็เพิ่มจำนวนพืชไปเรื่อยๆ ทั้งมะนาว กล้วย ไผ่ มะละกอ ผักต่างๆ และพืชอีกหลากหลายบนเนื้อที่ 1 ไร่ ตอนนี้ครูพังทำรายได้ได้เดือนละ 15,000 บาท

สวนครูคำนึงเป็นพื้นที่การเรียนรู้ที่คนทั่วไปหาว่าครูนึงเพี้ยน เพราะครูนึงปลูกข้าวในล้อรถ และบ่อซีเมนหลังจากนั้นก็ก่ออิฐทำเป็นบ่อปูผ้ายางและปลูกข้าวในนั้น รวมทั้งปลูกไผ่นาๆชนิด ขายหน่อ ขายลำต้น ขายน้ำไผ่ เป็นเกษตรกรก็ความสุขเพราะทุกอย่างเหนื่อยครั้งเดียวคือตอนปลูกส่วนตอนดูแลเราก็ไม่จำเป็นต้องดูแลทุกวัน

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 21 คน จากที่ตั้งไว้ 70 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เด็กมีทักษะร่วมทำกิจกรรมร่วมกัน

“ กีฬาสานสัมพันธ์ เด็กทุกวัย” เมื่อพูดถึงการแข่งขันกีฬา เด็กๆก็ไม่รอข้าที่จะเสนอชนิดกีฬา หนึ่งในนั้นก็เป็นฟุตบอล แบตมินตัน ชักกะเยอร์ คือประเภทแรกๆ ที่เด็กสนใจรวมถึงผู้ใหญ่เองก็มีความรู้กติกาของกีฬาเหล่านี้ดีจนเป็นที่มาให้เราได้จัดการแข่งขันกีฬาขึ้นเป็นระยะ เพื่อให้น้องได้มีการวางแผนกันในทีม ก่อนแข่งขันเมื่อน้องๆจัดทีมเรียบร้อยแล้ว ต่อมาก็คือการวางแผนเพื่อเอาชนะคู่แข่งของเราและการวอร์มร่างกายให้มีความพร้อมทุกครั้งที่ลงแข่งขัน สิ่งที่ทุกคนมองเห็นเมื่อมีกิจกรรมแข่งกีฬาก็คือเด็กๆทุกคนต่างก็กระตือรือร้น ในการเล่นในการเชียร์

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 21 คน จากที่ตั้งไว้ 70 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เด็กเยาวชนบ้านไทรขึงได้เรียนรู้ ตลอดจนสามารถปฏิบัติกิจกรรมตามประเพณีของท้องถิ่นและตระหนักที่จะสืบทอดประเพณีของชุมชน

เรื่องราว การหาอยู่ หากินของคนไทรขึง มีเรื่องเล่าที่มากมาย เพราะเป็นชุมชนที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยน้ำ ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว ซึ่งเป็นคำกล่าวที่ติดปากคนไทรขึงตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน แต่ทว่าเรื่องราวและวิถีต่างๆ ไม่ได้ถูกเล่าต่อไม่ได้ถูกสืบทอด น้ำก็มีแค่น้ำ นาก็เป็นได้เพียงแค่พื้นที่รกร้างว่างเปล่า กว่าหลายชั่วอายุคนยังคงดูแลสืบทอดวิถีอันดีงามนี้ให้อยู่อยู่กับชุมชนมาโดยตลอด ในช่วงฤดูทำนาปีนี้ก็เช่นกัน นอกจากเด็กๆได้เรียนรู้การทำนาแล้ว เขาก็เรียนรู้การหากิน เพราะช่วงทำนาจะมีน้ำอุดมสมบูรณ์ตลอด มีปลาน้อยใหญ่อาศัยอยู่ในคูเหมือง ในนา บ่อปลา และสายน้ำต่างๆรอบบ้านไทรขึง

หลังจากเลิกเรียนเด็กผู้ชายก็รวมกลุ่มกันเพื่อจะออกหาปลา ด้วยวิถีต่างๆ ตามแต่สภาพพื้นที่อย่างวันหนึ่งที่ น้องสปายและทีมเพื่อนออกตกปลาในคูเหมือง หรือน้องโตโต้ใช้สวิงช้อนปลาที่ล้นมากับน้ำที่วังพลุ่งแล้วเด็กๆก็เอาปลาที่ได้ไปขาย เอาเงินมาซื้อขนมแบ่งกันกิน

วิถีเหล่านี้ที่เรายังเห็นอยู่ทำให้รู้ว่าคนรุ่นต่อรุ่นได้สืบทอดวิถีการหาอยู่หากินที่เป็นทักษะการดำเนินชีวิต และหากเด็กๆโตขึ้น เขามีทักษะการเอาตัวรอดที่จะอยู่ได้ด้วยการพึ่งตนเอง

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 11 คน จากที่ตั้งไว้ 20 คน
ประกอบด้วย

เพื่อติดตามการทำงานของพื้นที่และรายงาน

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 12 คน จากที่ตั้งไว้ 15 คน
ประกอบด้วย

เพื่อติดตามการทำงานของพื้นที่และรายงาน

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 2 คน จากที่ตั้งไว้ 2 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เกิดกระบวนการมีส่วนร่วมในการวางแผนกระบวนการของโครงการ

ติดตามผลการทำงานที่ผ่านมาของงวดที่ 1 และวางแผนกิจกรรมในงวดที่ 2มีการถอดบทเรียนเล่าสถานการณ์ปัจจุบันของเด็กในบ้านไทรขึงและบ้านใกล้เคียง และคาดการณ์ความเป็นไปได้ของกิจกรรมที่ทีมทำงานจัดกับการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของเด็กในทางที่ดีขึ้น เพื่อให้เห็นผลที่ดี

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 6 คน จากที่ตั้งไว้ 15 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เด็กเยาวชนบ้านไทรขึงได้เรียนรู้ ตลอดจนสามารถปฏิบัติกิจกรรมตามประเพณีของท้องถิ่นและตระหนักที่จะสืบทอดวัฒนธรรมประเพณีของชุมชน

เด็กๆ เก็บข้อมูลและลงพื้นที่ทำกิจกรรมที่กลุ่มวางไว้ก่อนออกเก็บข้อมูลตามโซนบ้าน ที่ได้แบ่งไว้ โดย แบ่งเป็น 5 โซนบ้าน

กลุ่มที่ 1 โซนบ้านโคกโหนด

กลุ่มที่ 2 โซนบ้านบ่อต้นปริง

กลุ่มที่ 3 โซนบ้านโคกวัด

กลุ่มที่ 4 โซนบ้านตก

กลุ่มที่ 5 โซนบ้านกลาง

เด็กๆร่วมกันเก็บข้อมูลของชุมชนตามแบบฟอร์มที่เราวางร่วมกันไว้ ด้วยการสัมภาษณ์ตามจุดต่างๆตามโซนบ้านที่ตัวเองรับผิดชอบ

รายละเอียดที่เด็กวางแผนการเก็บข้อมูลร่วมกันดังนี้

ข้อมูลทรัพยากรของบ้านไทรขึง
ข้อมูลการประกอบอาชีพและรายได้
ประวัติศาสตร์ชุมชน
พื้นที่ดี พื้นที่เสี่ยง
ประเพณีและวัติธรรมชุมชน
คนต้นแบบของชุมชน

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 30 คน จากที่ตั้งไว้ 30 คน
ประกอบด้วย

กลุ่มที่ 1 โซนบ้านโคกโหนด

กลุ่มที่ 2 โซนบ้านบ่อต้นปริง

กลุ่มที่ 3 โซนบ้านโคกวัด

กลุ่มที่ 4 โซนบ้านตก

กลุ่มที่ 5 โซนบ้านกลาง

รายละเอียดที่เด็กวางแผนการเก็บข้อมูลร่วมกันดังนี้

ข้อมูลทรัพยากรของบ้านไทรขึง
ข้อมูลการประกอบอาชีพและรายได้
ประวัติศาสตร์ชุมชน
พื้นที่ดี พื้นที่เสี่ยง
ประเพณีและวัติธรรมชุมชน
คนต้นแบบของชุมชน

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 30 คน จากที่ตั้งไว้ 30 คน
ประกอบด้วย

กลุ่มที่ 1 โซนบ้านโคกโหนด

กลุ่มที่ 2 โซนบ้านบ่อต้นปริง

กลุ่มที่ 3 โซนบ้านโคกวัด

กลุ่มที่ 4 โซนบ้านตก

กลุ่มที่ 5 โซนบ้านกลาง

รายละเอียดที่เด็กวางแผนการเก็บข้อมูลร่วมกันดังนี้

ข้อมูลทรัพยากรของบ้านไทรขึง
ข้อมูลการประกอบอาชีพและรายได้
ประวัติศาสตร์ชุมชน
พื้นที่ดี พื้นที่เสี่ยง
ประเพณีและวัติธรรมชุมชน
คนต้นแบบของชุมชน

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 30 คน จากที่ตั้งไว้ 30 คน
ประกอบด้วย

ทีมทำงานและทีมงานทำกิจกรรมเด็กเดินดิน ร่วมจัดกิจกรรมเด็กเดินดิน ประชุมทีมและอบรมผู้เข้าร่วมทำฐานข้อมูลชุมชนบ้านไทรขึง ซื่งมีทั้ง ทำแผนที่เดินดินทำมือ ปฏิทินฤดูกาลของบ้านไทรขึง เก็บข้อมูลและสืบค้นประวิติศาสตร์ชุมชน และทำความเข้าใจกับเครื่องมือแต่ละชนิดก่อนการลงพื้นที่เก็บข้อมูลจริง และวางแผนแบ่งกลุ่มเพื่อลงสำรวจชุมชนและเก็บข้อมูลเพื่อทำแผนที่โซนบ้าน และต่อเป็นแผนที่บ้านไทรขึงภาพรวม

ผู้เข้าร่วมได้ร่วมกันตั้งเป้าหมายการเก็บข้อมูลในครั้งนี้เพื่อต่อยอดไปถึงการใช้งานได้จริงในชุมชน ซึ้งเป้าหมายที่ผู้เข้าร่วมได้ร่วมกันวางไว้คือ

เพื่อให้มองเห็นภาพรวมของบ้านไทรขึงอย่างละเอียด
เพื่อค้นหาพื้นที่ดี พื้นที่เสี่ยงเป็นข้อมูลเบื้องต้นในการแก้ปัญหาชุมชน
ได้ข้อมูลที่น่าเชื่อถือ

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 21 คน จากที่ตั้งไว้ 30 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้คนในชุมชนตระหนักที่จะเรียนรู้ และร่วมสนับสนุนการแก้ไขปัญหาของชุมชน

เมื่อออกแบบแบบสอบถามและวิธีเก็บข้อมูลเรียบร้อยแล้ว ก็มาออกแบบวิธีการแบ่งกลุ่มและการลงเก็บข้อมูลในแบบที่เด็กๆสนใจไม่น่าเบื่อ ทีมทำงานมาร่วมออกแบบกับแกนนำเยาวชนที่เสนอตัวเข้ามาเป็นผู้รับผิดชอบกิจกรรม จำนวน 5 คน
ซึ่งเด็กๆ เสนอให้เริ่มเก็บข้อมูลง่ายๆจากอาหารในครัวของเรา ว่ามีเมนูอะไรน่าสนใจบ้าง จากนั้นก็ย้อนไปดูวัตถุดิบที่ได้มาจากในตลาดนัดวัดควนมิตร และในสวนในไร่ แล้วมาปักหมุดกันดูว่าสิ่งเหล่านั้นอยู่ตรงไหนและมีที่มาที่ไปอย่างไรบ้าง เกี่ยวกับชีวิตความเป็นอยู่ของคนบ้านเราและเราจะเดินไปคุยไปหาแม่ที่ขายผัก พ่อที่ทำกับข้าว พ่อเฒ่าแม่เฒ่าที่นั่งยนหมากถากหญ้าปลูกผักเพื่อบอกเล่าความเป็นคนบ้านไทรขึงเราด้วยกัน

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 10 คน จากที่ตั้งไว้ 30 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้คนในชุมชนตระหนักที่จะเรียนรู้และร่วมสนับสนุนการแก้ปัญหาของชุมชน

อ.สมัทชา นิลปัท คณะวิทยาการสื่อสาร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี นายสุพล บทขจร ผู้อำนวยการโรงเรียนชุมชนวัดควนมีด และทีมทำงานร่วมกันออกแบบแบบสอบถามการเก็บข้อมูลชุมชนร่วมกันเพื่อเป็นแบบฟอร์มในการเก็บข้อมูลที่เป็นอันเดียวกันเพื่อให้ได้มาซึ่งข้อมูลเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ รวมทั้งได้ออกแบบการแบ่งกลุ่ม การสอบถามข้อมูล มารยาทการสัมภาษณ์เพื่อเป็นระเบียบเดียวกันในการเก็บข้อมูลชุมชนบ้านไทรขึง

ทุกคนช่วยกันออกแบบ ความต้องการข้อมูล ความสำคัญของแต่ละเรื่องร่วมกัน
ออกแบบรูปแบบการเก็บข้อมูลที่นอกเหนือจากฟอร์มที่เราวางไว้ กับคนที่เป็นปราชย์ชาวบ้าน แยกต่างจากชาวบ้านทั่วไป

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 10 คน จากที่ตั้งไว้ 30 คน
ประกอบด้วย

เพื่อติดตามการทำงานของพื้นที่และรายงาน

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 6 คน จากที่ตั้งไว้ 15 คน
ประกอบด้วย

เพื่อศึกษาเรียนรู้วิถีชีวิต ของคนในชุมชนและทำความเข้าใจกับธรรมชาติรอบตัว

เมื่อทีมทำงานประชุมวางแผนและออกแบบกิจกรรมรวมถึงสถานที่ทำกิจกรรมเรียบร้อยก็ชวนเด็กๆเข้ามาออกแบบการจัดการของกิจกรรม "ภูเขาใบไม้ หน้าต่างใบไม้" โดยมีน้องมาย เป็นประธานกิจกรรม แล้วก็ออกเดินทางกันไปที่น้ำตกเขาเหรง เขตห้ามล่าสัตว์ป่าเขาเหรง ที่หมู่ที่ 3 บ้านป่ายาง ต.คลองเปียะ อ.จะนะ จ.สงขลา เพื่อทำกิจกรรมภูเขาใบไม้ หน้าต่างใบไม้

ภูเขาใบไม้ หน้าต่างใบไม้เป็นอีกหนึ่งกิจกรรมที่สร้างจินตนาการให้กับเด็กๆ ได้ฝึกสมาธิ จากมือเล็กๆ ที่ช่วยกันตัดกระดาษที่ละชิ้นด้วยกรรไกรและมีด จนได้มาเป็นหน้าต่างที่มีลายเส้นจากใบไม้หลายสีติดอยู่ในดวงตาใสแจ๋วของน้องๆ ทุกคู่พร้อมรอยยิ้ม ทำให้ฉันพลอยยิ้มตามไปด้วยเมื่อแสงลอดลงมาตามปลายไม้พวกเราก็ส่องกันแล้วส่องกันอีก เสียงฮือฮาดังขึ้นตลอดเวลาที่ได้ยื่นมือออกไปพร้อมหน้าต่างใบไม้ของแต่ละคน

เด็กๆ ได้สะท้อนผลตอบรับกลับมาว่าเป็นกิจกรรมที่สนุกและลุ้นตลอดเวลาว่าใบไม้ที่เราส่องไปมองแดดจะสวยงามมากน้อยแค่ไหน บางคนก็เปลี่ยนใบสลับไป มา เพื่อให้ได้สีที่สวยกว่า ใครจะไปคิดว่าแค่ใบไม้ใบหนึ่งที่ร่วงหล่นไปตามกาลเวลาจะถูกหยิบขึ้นมา ติดที่ช่องหน้าต่างเล็กๆของกระดาษแล้วจะเห็นลายเส้นที่สวยงาม จินตนาการไปตามสีเพื่อเรียงสลับไปมาให้ได้หน้าต่างที่มีช่องไล่เรียงกันเป็นแถวที่สวยงาม

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 28 คน จากที่ตั้งไว้ 70 คน
ประกอบด้วย

เพื่อศึกษาเรียนรู้วิถีชีวิต ของคนในชุมชน

มีการลงสำรวจนาข้าวและเรียนรู้การตกปลาในนาข้าว ดักพล่ำ ดักกัด วางบอก เป็นบทเรียนการเรียนรู้ที่แผงไปได้สนความสนุกสนาน เป็นของเล่นที่เป็นประโยชน์ และได้เรียนรู้วิถีการใช้ชีวิตของบรรพบุรุษห้องเรียนนาข้าวจึงเป็นอีกพื้นที่ที่ทำให้เขารู้จักต้นข้าวมากยิ่งขึ้นบทเรียนการทำนาที่จะต่อยอดไปยังการเรียนรู้รวมทั้งฤดูการทำนา ยังมีการเรียนรู้อีกเป็นระยะตามการเจริญเติบโตของต้นข้าว จนถึงฤดูการเก็บเกี่ยว

นอกจากเด็กๆได้เรียนรู้การทำนาแล้ว เขาก็เรียนรู้การหากิน เพราะช่วงทำนาจะมีน้ำอุดมสมบูรณ์ตลอด มีปลาน้อยใหญ่อาศัยอยู่ในคูเหมือง ในนา บ่อปลา และสายน้ำต่างๆรอบบ้านไทรขึง
หลังจากเลิกเรียนเด็กผู้ชายก็รวมกลุ่มกันเพื่อจะออกหาปลา ด้วยวิถีต่างๆ ตามแต่สภาพพื้นที่อย่างวันหนึ่งที่ น้องสปายและทีมเพื่อนออกตกปลาในคูเหมือง หรือน้องโตโต้ใช้สวิงช้อนปลาที่ล้นมากับน้ำที่วังพลุ่งแล้วเด็กๆก็เอาปลาที่ได้ไปขาย เอาเงินมาซื้อขนมแบ่งกันกิน

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 21 คน จากที่ตั้งไว้ 70 คน
ประกอบด้วย

เพื่อศึกษาเรียนรู้วิถีชีวิต ของคนในชุมชน(ในด้านใด)

เด็กๆ แบ่งทีมกันออกสำรวจเส้นทางน้ำ และการใช้ประโยชน์จากน้ำของคนบ้านไทรขึง เมื่อแบ่งทีมเสร็จแล้วก็ออกสำรวจกัน อย่างวังพลุ่งเป็นสายน้ำที่เก่าแก่เชื่อกันว่ามีมาตั้งแต่เริ่มเป็นบ้านไทรขึงเลย มีปูปลาสมบูรณ์มาก เพราะมีวังลึกทำให้เป็นพื้นที่อยู่อาศัยของสัตว์น้ำได้ทั้งปี

แม่ขึง เชื่อกันว่าเป็นที่มาของชื่อบ้านไทรขึง เพราะเมื่ออดีตแม่ขึงเป็นทางเข้าออกหมู่บ้าน มีต้นไทรใหญ่รากเลื้อยขวางคลองเพื่อเป็นสะพานทอดข้ามคลองได้ และเป็นทางน้ำไหลผ่านนา ชาวบ้านจึงเปิดน้ำจากวังพลุ่งเข้าทำนาในฤดูทำนา

คลองเสือตาย เป็นสายน้ำที่เลี้ยงชีวิตคนไทรขึงตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบันเป็นแหล่งเพาะพันธ์และอนุบาลกุ้ง หอย ปู ปลา

ผลที่เกิดขึ้นจริงในการทำกิจกรรมสำรวจเส้นทางน้ำ

-เด็กๆเรียนรู้ต้นน้ำของคลองแต่ละสาย ทั้งคลองวังพรุ่ง คลองแม่ขึง และคลองท่าบ้า

-เด็กๆเรียนรู้วิถีชีวิตของคนกับคลองตลอดสาย ทั้งการดักบอก การทำเหมืองน้ำเพื่อพาน้ำมาทำนา

-หลังจากนั้นก็เอาเรื่องราวที่กลุ่มตัวเองพบเจอ มาเล่าให้เพื่อนๆฟัง

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 19 คน จากที่ตั้งไว้ 70 คน
ประกอบด้วย

เพื่อติดตามการทำงานของพื้นที่และรายงานผลกิจกรรม

ประชุมสรุปกิจกรรมเดือนที่ผ่านมาและถอดบทเรียนกิจกรรมที่ผ่านมา
ชี้แจงงบประมาณที่ใช้ไป และเหลืออยู่ของงวดที่ 1
วางแผนวันและเวลาการทำกิจกรรมถัดไป

(ใครเป็นคนชี้แจงผลการดำเนินงานงวดที่ 1ผลการดำเนินงานกิจกรรม)

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 18 คน จากที่ตั้งไว้ 15 คน
ประกอบด้วย

เพื่อติดตามการทำงานของพื้นที่และรายงานปิดงบงวดที่ 1

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 2 คน จากที่ตั้งไว้ 2 คน
ประกอบด้วย

เพื่อศึกษาเรียนรู้ประเพณี วัฒนธรรมที่ปฏิบัติกันในท้องถิ่น

เพื่อเรียนรู้และสืบทอดประเพณีวัฒนธรรมในท้องถิ่นบ้านเราและรณรงค์ให้คนเห็นความสำคัญของทรัพยากรน้ำ ร่วมดูแลรักษาและดูแลแหล่งน้ำที่เป็นแหล่งน้ำธรรมชาติคู่บ้านไทรขึง ซึ่งมีอยู่ 2 สายคือคลองวังพลุ่ง และแม่ขึงและมีการเล่าสืบทอดกันมาหลายอายุคนที่เกี่ยวกับประวัติและตำนานของวังน้ำแต่ละแห่ง และเป็นพื้นฐานที่คนไทรขึงมาเลือกหมู่บ้านในพื้นที่ดังกล่าวตั้งหมู่บ้านเพื่อเป็นบทเรียนให้กับเด็กและเยาวชน และมีบทเรียนเรื่องนี้กับบทเรียนถัดไปที่เด็กๆได้ออกแบบ ส่วนของกิจกรรมวันนี้ก็เป็นกิจกรรมสนุกสนานและกิจกรรมที่แสดงออกถึงความสามารถของเด็กๆ เด็กๆได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์ชุมชนแล้วยังได้สืบทอดประเพณีที่ดีงามอย่าง ลอยกระทง แล้ะรู้เท่าทันการทำกิจกรรมในพื้นที่ที่ปลอดภัยแล้สร้างสรรค์ ทั้งการเต้น การร้องเพลงประสานเสียง ประกวดหนูน้อยนพมาศ ประกวดกระทง เล่นดนตรี ตอบคำถามรวมทั้งได้ช่วยกันดูแลผู้ที่มางานร่วมกัน และพ่อแม่ น้าๆ มาร่วมกันทำอาหารกินร่วมกัน เริ่มด้วยการเตรียมพื้นที่จัดงานที่ศาลาริมทางรถไฟ ทีมผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยและอาสาสมัครเข้ามาช่วยกันถางหญ้า ปรับพื้นที่เพื่อจัดงาน แม่บ้านก็ช่วยกันทำกับข้าวเพื่อเลี้ยงคนที่มางาน จากนั้นเด็กๆก็ช่วยกันเก็บขยะในพื้นที่จัดงาน แล้วก็มีกิจกรรมบนเวทีต่อจากนี้

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 75 คน จากที่ตั้งไว้ 70 คน
ประกอบด้วย

เพื่อทำความเข้าใจรายละเอียดของโครงการกับทีมสื่อเพื่อการสนับสนุนการสร้างพื้นที่สร้างสรรค์เด็กและเยาวชนบ้านไทรขึง

การสาสน์เสวนา เป็นเวทีการพูดคุยที่ทั้งคนในชุมชนและครูที่มีประสบการณ์การทำกิจกรรมกับเด็กมาร่วมแลกเปลี่ยนแนวคิดการเลี้ยงลูกและการออกแบบกระบวนการให้เด็กมีส่วนร่วมทั้งในโรงเรียน ที่บ้าน และในชุมชน เราสามารถสร้างบทบาทและตัวตนให้เขาสามารถมีผลงานปรากฏได้ทุกๆสังคม และผู้ปกคลองก็ต้องยอมรับความเป็นจริงของลูกและร่วมมือกันแก้ไขปัญหาที่พบเห็นตั้งแต่เนิ่น อย่างปล่อยปะละเลยจนแก้ไขไม่ได้ และการที่เด็กต้องหากิจกรรมทำเองโดยที่ไม่เป็นที่ต้องการของชุมชน เพราะเรายังไม่ให้ความสำคัญกับเด็กเท่าที่ควร การออกแบบกระบวนการทำกิจกรรมร่วมกันโดยสร้างสรรค์ต้องเริ่มที่ครอบครัวร่วมออกแบบเที่ยวนอกบ้านหรือทำกิจกรรมครอบครัวร่วมกัน เพื่อสร้างความคุ้นเคยกันของคนในครอบครัว รวมทั้งเมื่อออกไปสังคมภายนอกก็ชวนเขาไปด้วยเช่นไปช่วยงานศพ ไปงานวัด การทำกิจกรรมร่วมกันนอกจากการสร้างความคุ้นเคยแล้วยังเป็นการดีที่คนในครอบครัวสามารถสังเกตุการเปลี่ยนแปลงของพฤติกรรมคนในครอบครัวได้

มีกิจกรรมการเล่นเกมส์การละเล่นพื้นบ้านแบบย้อนยุค โดยมีพ่อแม่มาช่วยสอนการเล่น เช่น การเล่นตี่ ตี่ การเล่นทอยกรอก การเล่นฉับโพง การเล่นเครื่องบินและอีกหลายๆ อย่าง พ่อแม่ จะเป็นคนเล่นเกมส์ให้ดูเป็นตัวอย่างและสอนกติกาการเล่น เพราะเราคิดว่าการเล่นเกมส์แบบย้อนยุคเป็นการเอาเวลาว่างของเด็กๆจากการเล่นเกมส์คอมพิวเตอร์ และเป็นการสร้างสรรค์แนวคิด การปฏิสัมพันธ์กันระหว่างเพื่อนและเป็นการเล่นที่ปลอดภัย
มีนิทรรศการภาพถ่ายที่เป็นภาพกิจกรรมที่เด็กๆได้ทำกิจกรรมที่ผ่านมา มาแสดงให้พ่อแม่ผู้ปกครอง และคนในชุมชนได้ดูได้ชมกัน

ผู้ใหญ่ พ่อแม่ ให้ความสำคัญกับเด็กและร่วมออกแบบกิจกรรมให้ความร่วมมือกับกิจกรรมจำนวน 80% ของผู้ที่ร่วมกิจกรรม
เด็กๆได้แสดงผลงานและนิทรรศการภาพกิจกรรมเป็นความภูมิใจของเด็กที่มีชิ้นงานที่ดี
พ่อแม่เห็นผลงานของลูกแล้วเกิดความภูมิใจ

-ผู้นำชุมชนเข้ามาช่วยเตรียมงานและร่วมวงพูดคุยกับพี่น้องบ้านไทรขึงด้วย

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 63 คน จากที่ตั้งไว้ 60 คน
ประกอบด้วย

เพื่อติดตามความก้าวหน้าในการดำเนินกิจกรรมและทำรายงานงวดที่ 1

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 5 คน จากที่ตั้งไว้ 5 คน
ประกอบด้วย

เพื่อติดตามการทำงานของพื้นที่และรายงานปิดงบงวดที่ 1

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 2 คน จากที่ตั้งไว้ 2 คน
ประกอบด้วย

เพื่อคืนเงินเปิดบัญชีธนาคาร

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 2 คน จากที่ตั้งไว้ 2 คน
ประกอบด้วย

เด็กๆ รวมตัวกัน และวางแผนออกดำเนินกิจกรรมโดยการแบ่งหน้าที่ของแต่ละคน การเรียนรู้นาข้าวในวันนี้มีโจทย์ร่วมกันว่า "เราจะออก ติดตามสำรวจผล การทำนาโยนเมื่อครั้งที่ 1 และดูแลวัชพืช ศัตรูพืช " แบ่งหน้าที่สำรวจทุ่งนาออกเป็น 2 กลุ่ม

กลุ่มที่ 1 สำรวจวิธีการทำนา ว่านาข้าวบ้านไทรขึงมีวิธีการทำกี่แบบ แต่ละแบบแบบไหนข้าวสมบูรณ์กว่ากัน และออกสำรวจการทำนาร่วมกัน ในระหว่างกิจกรรมสังเกตุเห็นรอยยิ้ม เสียงหัวเราะ และความตื่นตาที่เด็กๆได้เจอกับการเปลี่ยนแปลงของต้นข้าว บ้างก็แตกกอสวยงาม บ้างก็ตาย บ้างก็เจอหนูกัดกินข้าว

กลุ่มที่ 2 สำรวจดูแลวัชพืชและศัตรูพืช เช่น ปู หอยเชอรี่ รวมถึงเก็บทำลาย และนำมาให้เป็ดกิน เรียนรู้ประโยชน์และโทษของวัชพืช ศัตรูพืชแต่ละชนิดเพื่อให้รู้ว่าเราต้องจัดการอย่างไรเมื่อเจอกับสิ่งดังกล่าว เมื่อเรียนรู้ว่านาข้าวมีการเปลี่ยนแปลงเด็กๆก็มีคำถามขึ้นมาว่า หลังจากนี้ต้องทำอะไรกับนาต่อ และใช้เวลานานแค่ไหนกว่าที่ข้าวจะออกรวง ซึ่งเป็นคำถามที่เป็นการบ้านให้เด็กไปค้นหาต่อจาก พ่อแม่ผู้ปกครองหรือผู้ที่รู้เรื่องการทำนาที่แท้จริง แล้วเราก็เอาเรื่องดังกล่าวมาคุยกัน ในการเรียนรู้นาข้าวครั้งหน้า

เด็กๆออกเรียนรู้ตามกลุ่มที่แบ่งไว้

กลุ่มที่1. สำรวจว่าการทำนาที่บ้านไทรขึงมีทั้งหมด3แบบได้แก่ นาดำ นาโยน และนาหว่าน แต่ส่วนใหญ่แล้วการทำนาที่นิยมกันมากและปฎิบัติตามกันมาตั้งแต่ในอดีตคือการทำนาดำ แต่ในปัจจุบันมีความรู้และนวัตกรรมการทำนารูปแบบใหม่ คือนา หว่านและนาโยนเพื่อประหยัดเวลาในการทำและลดต้นทุนในการผลิต
กลุ่มที่2. สำรวจตรวจเก็บสิ่งต่างๆที่ทำลายต้นข้าวอ่อน เพราะระยะแรกนี้ตันข้าวจะถูกทำลายได้ง่าย ดังนั้นแล้วการจัดเก็บ วัชพืชและศัตรูพืช เป็นสิ่งสำคัญมากที่จะต้องทำและดูแลรักษาเป็นพิเศษ

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 33 คน จากที่ตั้งไว้ 70 คน
ประกอบด้วย

เพื่อพูดคุยถอดบทเรียนกิจกรรมที่ผ่านมา

ประชุมวางแผนคณะทำงานเด็กเพื่อวางผังและหน้าที่ปฏิบัติงานตามกิจกรรมต่างๆ เลือกประธานโครงการ รองประธาน ผู้ประสานงาน ประชาสัมพันธ์ สวัสดิการ และแบ่งกลุ่มเพื่อดูแลเพื่อนๆ น้องๆ ได้ร่วมออกแบบกิจกรรมที่ตอนเองอยากจะทำ มีเด็กเสนอว่าจะจัดกิจกรรมวันลอยกระทง ซึ่งเป็นประเพณีไทยที่เราทำกันทุกปี แต่ต้องการให้มีงานและประกวดหนูน้อยนพมาศขึ้น เพื่อให้น้องๆ เด็กๆได้แสดงความสามารถที่มีอยู่ในตัวของแต่ละคน และสร้างความสนุกสนานรื่นเริง

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 25 คน จากที่ตั้งไว้ 15 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เด็กเยาวชนบ้านไทรขึงได้เรียนรู้ ตลอดจนสามารถปฏิบัติกิจกรรมตามวิถีของชุมชนได้

เปิดพื้นที่การเรียนรู้ห้องเรียนนาข้าวของเด็กบ้านไทรขึง ในการทำกิจกรรมนาโยนเริ่มตั้งแต่การเพาะต้นกล้าตลอดจนนำมาโยนในแปลงนาที่ทำการไถเป็นโคลนเทือก โดยแปลงนี้เป็นแปลงแรกและปีแรกที่เจ้าของนาหันมาทำนาโยนของพื้นที่ของบ้านไทรขึงโดยเปลี่ยนจากนาดำ และนาหว่าน และเปิดโอกาสให้เด็กและเยาวชนได้ปฏิบัติโยนข้าวด้วยตัวเองด้วย เป็นอีกหนึ่งบทเรียนที่เด็กๆทั้งสนุกสนานและได้เรียนรู้เรื่องราวบ้านเราไปพร้อมๆกัน พร้อมทั้งปลูกฝังวิถีของพ่อแม่ให้เด็กได้เรียนรู้ขั้นตอนการทำนาและได้ลงนา เดินตามรถไถ่นา เด็กๆสะท้อนว่าเป็นการเรียนรู้ที่สนุกสนานและอยากเรียนรู้การทำนาดำเพิ่มเติม เพราะอยากลองดำนา มีน้อง 2 คนที่เสนอว่าตัวเองเป็นลูกชาวนา แต่ดำนาไม่เป็น ห้องเรียนนาข้าวจึงเป็นอีกพื้นที่ที่ทำให้เขารู้จักต้นข้าวมากยิ่งขึ้น และมีน้องสะท้อนว่าเราได้รู้คุณค่าของข้าวมากยิ่งขึ้น เมื่อรู้ว่ากว่าจะได้ข้าวมาสักเมล็ดให้เราได้กิน เราต้องเหนือยลำบากและสัญญาว่าจะทานข้าวไม่ให้เหลือ เพราะรู้ว่าพ่อแม่เราทำนามาอย่างเหนื่อยยาก และลำบาก บทเรียนการทำนาที่จะต่อยอดไปยังการเรียนรู้รวมทั้งฤดูการทำนา ยังมีการเรียนรู้อีกเป็นระยะตามการเจริญเติบโตของต้นข้าว จนถึงฤดูการเก็บเกี่ยว

เด็กมีความตื่นเต้นและสนุกสนานกับกิจกรรม การทำนาโยนที่เขาสามารถทำได้ด้วยตัวของเขาเอง และเกิดความภาคภูมิใจกับตนเองมากเพราะปกติแล้วกลุ่มเด็กเหล่านี้ไม่เคยที่จะได้ปฏิบัติจริงมาก่อนเลย เพราะพ่อแม่ส่วนใหญ่แล้วมักมองว่าบางสิ่งบางอย่างลูกของตนทำไม่ได้แต่จริงๆแล้วเด็กก็สามารถทำได้ด้วยตัวเองเพียงแค่มีพื้นที่ให้เขาได้ทำร่วมกับผู้ใหญ่

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 41 คน จากที่ตั้งไว้ 70 คน
ประกอบด้วย

เพื่อให้เด็กเยาวชนบ้านไทรขึงมีพื้นที่เรียนรู้ที่ปลอดภัย ตระหนักที่จะทำกิจกรรมที่ถูกต้อง และสร้างความสามัคคีให้กับเด็กเยาวชนและคนในหมู่บ้าน

เด็กๆมีความสนใจเรียนรู้และปฏิบัติกิจกรรมตามกฏ กติการที่วางไว้ ส่วนของกิจกรรมกีฬาพื้นบ้านก็มีหลายกิจกรรมด้วยกัน ทั้งแตะปี๊บ วิ่งเปรี้ยว ปิดตาตีปี๊บ แข่งฟุตบอล วอลเลย์บอล กินวิบาก โดยผู้ใหญ่และผู้ปกครองมาคอยเชียร์และเป็นกำลังใจ

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 62 คน จากที่ตั้งไว้ 60 คน
ประกอบด้วย

กิจกรรมแห่หมรับ เป็นกิจกรรมที่ต่อเนื่องจากวันที่ 22 กันยายน 2557 ที่เด็กๆได้ร่วมเรียนรู้และทำหมรับ วันนี้ 23 กันยายน 2557 เป็นวันสาทรเดือนสิบของทางภาคใต้จึงมีการส่งตา ยาย เป็นพื้นที่เรียนรู้กิจรรมที่เด็กเกิดความสนใจ เมื่อเราทำหมรับกันแล้ว ก็ได้ฤกษ์ออกแห่หมรับตอน 9 โมงเช้า เดินทางไปยังวัดควนมีด ในขบวนมีหมรับ 3 หมรับ คือ หมรับเล็กของครูกอบกิต แก้วอรุณ หมรับกลางเป็นของเด็กๆที่ร่วมกันทำเมื่อวานนี้ และหมรับใหญ่ที่เป็นของคนบ้านไทรขึงซึ่งทำกันทุกๆปี ขบวนกลองยาว สร้างสีสรรค์และสร้างความคลึกคลึ้นหระหว่างแห่หมรับ จากนั้นก็เดินขบวนเข้าวัดควนมีดกัน เด็กๆสะท้อนความรู้สึกว่าเกิดความภูมิใจในกิจกรรมทุกๆวันที่ผ่านมามาก เกิดการยอมรับจากผู้ใหญ่ ดีใจและขอบคุณทีมทำงานที่คอยช่วยเหลือส่งเสริมกิจกรรมจนผลงานของเราออกมาดี ผู้ใหญ่ในชุมชนก็สะท้อนว่าสิ่งที่ภูมิใจที่สุดคือ เด็กๆทำกิจกรรมในวันนี้ทำให้เห็นว่าชุมชนมีความสามัคคี

-มีผลตอบรับจากชุมชนดีมาก

-ชุมชนมีความสามัคคีขึ้น

-เด็กมีพื้นที่แสดงออกอย่างถูกต้อง

-เด็กมีความสนุกสนานกับการเรียนรู้

-เกิดความภาคภูมิใจทั้งในตัวเด็กเอง พ่อแม่ผู้ปกครอง และคนในชุมชน

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 62 คน จากที่ตั้งไว้ 100 คน
ประกอบด้วย

เด็กมาร่วมเรียนรู้การทำหมรับ วิธีการขึ้นหมรับ การคาดหมรับ โดยมีตาทิพย์ คงหนู เป็นครูภูมิปัญญาช่วยสอนและให้เด็กๆได้ลงมือทำพร้อมกับผู้ใหญ่ ในวันนี้บ้านไทรขึงมีหมรับ 2 หมรับ เพราะนอกจากของผู้ใหญ่ที่เป็นหมรับใหญ่แล้ว ก็ยังมีหมรับเด็กที่เด็กๆได้ร่วมกันทำและเรียนรู้ขึ้นมา ต่อเนื่องจากที่ทำขนมเดือน 10 แล้วก็เอาขนมที่ทำมาใส่ในหมรับด้วย เป็นการเรียนรู้ที่เด็กมีความสนใจ ให้ความร่วมมือทุกขั้นตอน ลงมือทำเองด้วยความตั้งใจ และเด็กๆยังสะท้อนกลับมาอีกว่ามีความสนุกสนาน และเป็นกิจกรรมที่ยังไม่เคยทำ อยากให้มีกิจกรรมแบบนี้ในทุกๆปี และเขาภูมิใจที่ผู้ใหญ่ยอมรับในความคิดของเด็กและร่วมมือร่วมใจกันช่วยเหลือให้ความรู้จนหมรับเสร็จลง ในส่วนของผู้ใหญ่และผู้ปกครองของเด็กๆ ก็มีความภูมิใจที่เด็กบ้านไทรขึงมีความสนใจและเห็นความสำคัญกับประเพณีพื้นบ้านแบบนี้ และก็อยากให้เขาเรียนรู้ จนนำไปปฏิบัติเองได้ในอนาคต และขอบคุณทีมทำงานที่คิดวางแผนกิจกรรม และร่วมดูแลเด็กๆ จนเสร็จกิจกรรม เป็นอีกกิจกรรมที่ทำให้คนไทรขึงและคนข้างนอกมองเห็นถึงความสามัคคีของชุมชน

-มีผลตอบรับจากชุมชนดีมาก

-ชุมชนมีความสามัคคีขึ้น

-เด็กมีพื้นที่แสดงออกอย่างถูกต้อง

-เด็กมีความสนุกสนานกับการเรียนรู้

-เกิดความภาคภูมิใจทั้งในตัวเด็กเอง พ่อแม่ผู้ปกครอง และคนในชุมชน

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 62 คน จากที่ตั้งไว้ 100 คน
ประกอบด้วย

เพื่อศึกษาเรียนรู้วิถีชีวิต ของคนในชุมชน

เป็นพื้นที่ที่เปิดโอกาสให้เด็กและผู้ที่สนใจเข้ามาเรียนรู้ศิลปะ วิถีชีวิต ประเพณีและวัฒนธรรมพื้นบ้านของชุมชน ร่วมกันเรียนรู้ ร่วมกันสอน และถ่ายทอดองค์ความรู้เรื่องวัฒนธรรม ให้กับคนรุ่นหลัง เด็กและเยาวชนร่วมออกแบบ การเรียนรู้ขนมพื้นบ้านและพื้นถิ่นตามประเพณีนิยม จึงได้ขอเสนอว่าเด็กและเยาวชนสนใจเรียนรู้การทำขนม ตามประเพณีวันสารท จึงออกแบบทำขนม เจาะหู ขนมเทียน ขนมต้ม โดยร่วมเรียนรู้ถึงขั้นตอนและวิธีการทำขนมแต่ละชนิดตลอดจนลงมือปฏิบัติด้วยตัวเอง ตั้งแต่การทำแป้งขนาเจาะหู โดยป้าชน "นางสุชน หนูแก้ว" ครูภูมิปัญญาขนมพื้นบ้าน มาให้ความรู้ช่วยสอน และแนะนำวิธีการทำให้เด็กๆ พร้อมทั้งให้เด็กๆได้ปฏิบัตเองทุกคนตอน เพื่อเป็นการเรียนรู้ที่เข้าใจ รวมถึงการทำขนมต้ม ป้าสาว "นางกริ้ว ขวัญแก้ว" เป็นครูภูมิปัญญาขนมพื้นบ้านช่วยสอนในเรื่องการผัดข้าวเหนียวต้ม การห่อต้ม และการต้มต้ม จากนั้นน้องกิ๊กผู้มีประสบการการทำขนมเทียน ก็ลงมือสาธิตการละลายแป้งขนมเทียนพร้อมทั้งชวนเพื่อนๆ มาห่อด้วย เป็นกิจกรรมที่สนุกสนาน ได้ความรู้และเป็นทักษะชีวิตที่น้องๆ จะได้นำเอาไปใช้ได้ในอนาคต และเด็กๆยังเชิญชวนทุกคนมาร่วมกันทำหมรับเดือน 10 ซึ่งเป็นกิจกรรมต่อเนื่องจากวันนี้ด้วย

-เด็กและเยาวชนมีความตั้งใจและช่วยกันทำขนมและร่วมเรียนรู้กิจกรรมเพื่อพัฒนาทักษะและสร้างวินัยในตัวเองเกิดความสามัคคีในกลุ่ม -เด็กเกิดความภาคภูมิใจในตนเองที่สามารถทำขนมได้ -ผู้ปกครองสนับสนุนกิจกรรมและให้ความสำคัญกับกิจกรรมในครั้งนี้ -เด็กมีกิจกรรมทำร่วมกันในวันหยุดแทนที่เขาจะใช้เวลานั้นไปโดยเปล่าประโยชน์กลับมาทำกิจกรรมที่สร้างสรรค

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 54 คน จากที่ตั้งไว้ 70 คน
ประกอบด้วย

-ระยะเวลาการเตรียมการน้อยเกินไปจึงทำให้กิจกรรมออกมาไม่ดีเท่าที่ควร -ด้วยความเป็นเด็กและเยาวชนจึงมีการเรียนรู้พร้อมด้วยการเล่นและซุกซนตามลักษณะนิสัยของเด็กทั่วๆไป ฉะนั้นแล้ว เราค่อยๆปลูกฝังจิตสำนึกในตัวเขาเองไปเรื่อยๆจนทำให้เด็กมีวินัยและไม่เห็นแก่ตัวเมื่อเขาโตขึ้น

เพื่อศึกษาเรียนรู้วิถีชีวิต ของคนในชุมชน

เด็กๆร่วมกันทำความสะอาดคอกหมูในโรงเรียนชุมชนวัดควนมีด และเรียนรู้การทำอาหาร การให้อาหารหมู เรียนรู้การเลี้ยงไก่ไข่ ซึ่งเป็นอาหารในครัวเรือน การทำปุ๋ยชีวภาพจากมูลไก่และหมู โดยครูหมิด "กอบกิต แก้วอรุณ" หัวหน้าโครงการเป็นผู้ให้ความรู้และทำกระบวนการ

-เด็กเกิดกระบวนการเรียนรู้เพื่อเพิ่มทักษะการใช้ชีวิต

-แม้ว่าจะเหนื่อยและร้อน เด็กๆก็เร่งมือจนเสร็จตามคาดหวัง -เพิ่มความรู้เรื่องการใช้ชีวิตในสังคม

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 39 คน จากที่ตั้งไว้ 70 คน
ประกอบด้วย

เพื่อเป็นสัญลักษณ์พื้นที่ปลอดภัยจากบุหรี่

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 2 คน จากที่ตั้งไว้ 1 คน
ประกอบด้วย

การสร้างพื้นที่สร้างสรรค์เด็กและเยาวชนบ้านไทรขึง -------------- พื้นที่สร้างสรรค์เด็กและเยาวชนในที่นี้หมายถึง พื้นที่ทางความคิด ที่เด็กๆ ได้ออกแบบกิจกรรมของพวกเธอและเขาเอง เกิดขึ้นได้ทุกที่

เตรียมเปิดตัวงานของคนตัวเล็กอย่างเป็นทางการ กับโครงการพื้นที่สร้างสรรค์เด็กและเยาวชนบ้านไทรขึง

กับครูมิตรและพี่วัจพี่จอยพี่แพ็บ ครูอุษา

เราเห็นอยู่ว่าเด็กของเรา เจอปัญหาหลายอย่าง ในภาวะที่สังคมเปลี่ยนเร็ว พ่อแม่ไม่ค่อยมีเวลาได้เรียนรู้กับลูก ผ่านการทำงาน หรือกิจกรรมใดหนึ่ง ทำให้เด็กห่างออกจากตัวครอบครัวและชุมชนออกไปมาก จากการออกแบบกิจรรมที่เธอและเขาสนใจด้วยตัวเอง โรงเรียนเป็นที่หนึ่งที่เด็กใช้เวลากว่าครึ่งของวันในการเรียนรู้ แต่เด็กก็ยังไม่รู้สึกปลอดภัยพอที่จะบอกเล่าความคิด ความสนใจ ความทุกข์ สุขของตัวเองให้ครูฟัง
เราจะทำอย่างไรที่จะได้เปิดใจของทั้งเด็ก ผู้ปกครองและครู มาเรียนรู้เรืองราวของ ลูกๆ หลานๆ ไปพร้อมกัน โดยที่ยังไม่รีบตัดสิน นี่คือ การบ้านที่ทีมงานพื้นที่สร้างสรรค์เด็กและเยาวชนอย่างครูมิตร พี่จอย พี่วัจ และพี่แพ็บ กำลังคิดและออกแบบ โดยมีป้าพัน และลูกหลานๆ ร่วมทาง การออกแบบที่ดีที่สุดคือ ต้องไปคุยกับคนกลุ่มที่เกี่ยวข้อง ไปคุยแบบวงเล็ก
วงย่อยแบบไม่เป็นทางการ ว่าเด็กๆ เอง สนใจอะไร และพร้อมที่จะให้เราได้รับฟัง เรื่องราวของเธอและเขาแค่ไหน เราควรได้ความคิดตรงส่วนนี้มาจากเด็กก่อน เพราะเรื่องนี้คือเรื่อง ของเธอโดยตรง ในช่วงเดียวกันนอกจากทีมครูแล้ว กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน นายกอบต. ผู้ใหญ่ในชุมชนและผู้ปกครอง เราก็ต้องไปออกแบบการคุยเพื่อให้ได้มุมมองความคิดที่มองลูกหลาน และออกแบบดูว่า เขามองเรื่องนี้อย่างไร แล้วเขาอยากเห็นลูกหลานเป็นอย่างไร (มองภาพอนาคต) เพื่อมาสู่การออกแบบการสนับสนุน ลูกหลานให้ได้จริงในแบบที่เธอต้องการ ในวันเปิดตัวโครงการพื้นที่สร้างสรรค์เด็กและเยาวชนบ้านไทรขึง อย่างเป็นทางการต้นเดือนหน้า เราน่าจะได้เห็นห้องเรียนบนผืนสาด และกิจกรรมต่างๆ ที่ลูกหลานเราทำมาแล้วในโรงเรียนและในชุมชน และมาทำพร้อมกันในวันงาน ทั้งเราจะได้ฟังข้อเสนอจากพวกเธอว่า นอกจากสิ่งที่กำลังทำอยู่ตอนนี้แล้ว เธอต้องการพัฒนาตัวเองในด้านต่างๆ อย่างไรบ้าง และผู้ใหญ่อย่างพวกเรา จะร่วมกิจกรรม สนับสนุน ได้แบบไหนอย่างไร กระบวนการ เริ่มจากสิ่งที่มี ฟังให้รอบด้าน ใช้การสนทนา แลกเปลี่ยนเรียนรู้เพื่อพาพวกเราไปปฏิบัติการแบบที่แต่ละคนถนัด ภายใต้การออกแบบร่วมกัน สำหรับทีมงานความสำเร็จเกิดขึ้นแล้วตั้งแต่ให้โอกาสตัวเองได้ฟัง และเรียนรู้ร่วมกับทุกกลุ่มคนที่เกี่ยวข้อง

ออกแบบการคุยเพื่อให้ได้มุมมองความคิดที่มองลูกหลาน และออกแบบดูว่า เขามองเรื่องนี้อย่างไร แล้วเขาอยากเห็นลูกหลานเป็นอย่างไร (มองภาพอนาคต) เพื่อมาสู่การออกแบบการสนับสนุน ลูกหลานให้ได้จริงในแบบที่เธอต้องการ

บรรลุผลตามเป้าหมาย (3)

จำนวน 6 คน จากที่ตั้งไว้ 4 คน
ประกอบด้วย

เพื่อชี้แจงรายละเอียดโครงการ

มีการชี้แจงรายละเอียดของโครงการและแผนการดำเนินงานของโครงการตลอดทั้ง 1 ปีให้ที่ประชุมทราบและมีการพูกคุยสถานการณ์ของเด็กในปัจจุบันด้วย ส่วนมากปัญหาที่ผู้ปกครองห่วงกังวลก็กลัวว่าเด็กที่จบประถมแล้วจะต้องออกไปเรียนต่อนอกพื้นที่ มีความกังวลเรื่องความปลอดภัยและเรื่องภัยต่างๆรอบตัวเรา เราต้องช่วยกันสร้างเกราะไว้ให้ลูกเราได้ช่วยเหลือตัวเอง และสร้างความคิดความตระหนักที่จะเป็นคนดี เมื่อเรามีโครงการที่ดีอย่างนี้แล้ว เราก็ควรใช้ทรัพยากรคน พื้นที่ ความรู้และทุนให้เกิดประโยชน์ส่วนรวมกับเด็กให้มากที่สุด หากเป็นไปได้ก็มีการต่อยอดหลังจากเสร็จสิ้นโครงการนี้ไปแล้ว

-ผู้ปกครองได้ออกแบบกิจกรรมร่วมกับทีมทำงาน และเด็กๆ

-มีการพูดคุยเพื่อวางแผนการดำเนินกิจกรรมแต่ละกิจกรรมอย่างละเอียดและมีกระบวนการที่เด็กเข้ามามีส่วนร่วมทุกกิจกรรม

-ทำความเข้าใจกระบวนการทำงานของทีม และคนก็เข้าใจและเห็นด้วยว่าเป็นโครงการที่ดี

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 109 คน จากที่ตั้งไว้ 100 คน
ประกอบด้วย

เพื่อปฐมนิเทศโครงการร่วมสร้างชุมชนท้องถิ่นน่าอยู่ ปี 2557

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 3 คน จากที่ตั้งไว้ 2 คน
ประกอบด้วย

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

จำนวน 2 คน จากที่ตั้งไว้ 2 คน
ประกอบด้วย

project version 4.4.01 release 2022-02-13. ช่วยเหลือ

พื้นที่สร้างสรรค์เด็กและเยาวชน บ้านไทรขึง

พื้นที่เรียนรู้ใหม่....ของคนตัวเล็ก

กับครูมิตรและพี่วัจพี่จอยพี่แพ็บ ครูอุษา