คนสร้างสุข

เทศบาลเมืองปาดังเบซาร์ (มลายู : Padang Besar) เป็นเทศบาลเมืองที่อยู่ติดชายแดนมาเลเซีย–ไทย ตั้งอยู่ในอำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา ห่างจากเทศบาลเมืองสะเดาไปทางทิศตะวันตก ตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4054 ประมาณ 12 กิโลเมตร มีพื้นที่ 11.22 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมบางส่วนของตำบลปาดังเบซาร์ มีทั้งหมด 8 ชุมชน ได้แก่ ชุมชนต้นพะยอม ชุมชนในตลาดปาดังเบซาร์ ชุมชนหลังสระน้ำ ชุมชนหลังมัสยิดเขตสยาม ชุมชนหลังมัสยิดเขตรักษาสุข ชุมชนหมู่บ้านสาธิต ชุมชนร้อยไร่ และชุมชนเขตเศรษฐกิจที่ 9 มีอาณาเขตติดต่อกับรัฐปะลิส ประเทศมาเลเซียทางทิศใต้ และล้อมรอบด้วยเขตเทศบาลตำบลปาดัง เทศบาลเมืองปาดังเบซาร์ได้รับการยกฐานะเป็นเทศบาลเมือง ในปี พ.ศ. 2547 มีประชากร 16,189 คน เมืองที่อยู่ฝั่งประเทศมาเลเซียก็มีชื่อว่าปาดังเบซาร์เช่นเดียวกัน

พื้นที่ปาดังเบซาร์เป็นเมืองติดกับประเทศมาเลเซีย เป็นที่ตั้งของด่านศุลกากรปาดังเบซาร์ ซึ่งใช้เป็นที่สัญจรไปมาระหว่าง ไทย–มาเลเซีย การท่องเที่ยวส่วนใหญ่จึงเป็นการท่องเที่ยวเชิงการค้าชายแดนและการขนส่งสินค้า โลจิสติกส์ กิจกรรมเศรษฐกิจด้านประเทศมาเลเซีย มีการเปิดร้านจำหน่ายสินค้าปลอดภาษี (Duty Free Shop) ติดกับแนวชายแดนไทย สินค้าที่จำหน่าย ได้แก่ สินค้าอุปโภค บริโภค เครื่องใช้ไฟฟ้า เหล้า เบียร์ บุหรี่ เป็นต้น และห่างจาก Duty Free Shop ไปประมาณ 1 กิโลเมตร เป็นที่ตั้งชุมชนและมีร้านจำหน่ายสินค้าอุปโภค/บริโภค อุปกรณ์กีฬา นาฬิกา และสินค้าเบ็ดเตล็ด ซึ่งมาเลเซียผ่อนผันให้เข้าไปซื้อสินค้าได้ มีสถานประกอบการประเภทโรงแรมและรีสอร์ทในเขตเทศบาลเมืองปาดังเบซาร์ จำนวน 11 แห่ง จำนวนห้องรวม 267 ห้อง เปิดให้บริการ 176 ห้อง มีร้านอาหาร 33 ร้าน เป็นร้านอาหารขนาดใหญ่ จำนวน 5 ร้าน

ในช่วงสถานการณ์โรคระบาดโควิด-19 รัฐบาลประกาศปิดประเทศ ทำให้ด่านศุลกากรปาดังเบซาร์ถูกปิดตายทันที ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจของคนปาดังเบซาร์ การท่องเที่ยวเชิงการค้าชายแดนและการขนส่งสินค้า โลจิสติกส์ กลายเป็นอัมพาต ไม่สามารถเดินต่อได้ มีแรงงานไทยที่ทำงานอยู่ในประเทศมาเลเซียโดนส่งตัวกลับประเทศไทย ร้านค้า ที่พัก ร้านอาหารบริเวณชายแดนบางแห่งต้องปิดกิจการ ทำให้เกิดสภาวะคนตกงาน เกิดการว่างงานเป็นจำนวนมาก พ่อค้าแม่ขายมีรายได้จากการขายสินค้าบริเวณชายแดนลดลง ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจภายในครัวเรือน เพราะเป็นการประกอบอาชีพที่พึ่งพาปัจจัยจากภายนอกชุมชนเป็นสำคัญ

พื้นฐานด้านการผลิตอาหารของคนในชุมชนมีเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว เพราะเป็นพื้นที่ค้าขาย เพาะปลูกบางส่วน ทำสวน และเลี้ยงสัตว์หลากชนิด ทำให้คนในชุมชนเข้าถึงประโยชน์จากแหล่งอาหารเพื่อนำไปประกอบอาหารในรัวเรือนได้ ทำให้แต่ละครัวเรือนมีความถนัดที่หลากหลาย การแลกเปลี่ยนความรู้ให้สามารถพึ่งพาตนเองด้านอาหารหรือการสร้างเครือข่ายผลิตอาหารภายในและนอกพื้นที่จึงสำคัญสำหรับชุมชน สำหรับสาเหตุการขาดแคลนอาหารในชุมชนปาดัง เป็นพื้นที่แบบเมืองที่ดินเพาะปลูกมีน้อยมากไม่มีแหล่งผลิตอาหารที่ชัดเจนส่วนใหญ่จะนำวัตถุดิบจากรอบนอกมาขายหรือผลิตเป็นอาหาร เมื่อต้องการวัตถุดิบจำนวนมากต้องไปหาแหล่งผลิตอาหารจากภายนอกเขตพื้นที่เนื่องจากในพื้นที่ผลิตไม่พอกับการบริโภคส่วนใหญ่ซื้อจากร้านค้าต่าง ๆ ในชุมชนที่นำวัตถุดิบจากภายนอกมาขาย ในสถานการณ์วิกฤติที่ยังไม่สามารถประเมินระยะเวลาในการกลับเข้าสู่ภาวะปกติได้ แกนนำชุมชนในเทศบาลเมืองปาดังเบซาร์ทั้ง 8 ชุมชน จึงมีแนวคิดในการจัดสร้างพื้นที่กลางในการผลิตอาหารสำหรับการบริโภคในครัวเรือนและขายให้คนในชุมชน โดยใช้พื้นที่ในสถาบันปอเนาะอัรฉาดียะฮ์ ที่มีเนื้อที่กว่า 10 ไร่ เป็นฟาร์มเลี้ยงไก่ไข่เพื่อเป็นอาหารและขายให้คนในชุมชน โดยมีนักเรียนจำนวนกว่า 30 คน ทำหน้าที่เป็นแรงงานในการดูแลฟาร์มไก่ ซึ่งนอกจากสร้างความมั่นคงทางอาหารในชุมชนแล้ว ยังสามารถเสริมทักษะด้านอาชีพให้กับเยาวชนเพื่อรองรับความเสี่ยงการว่างงานในอนาคต และจัดระบบการช่วยเหลือกลุ่มเปราะบางเพื่อให้เข้าถึงอาหารทั้งในสถานการณ์ปกติและสถานการณ์วิกฤติ ด้วยการจัดทำสวนผักคนเมืองที่เอื้อกับบริบทของกลุ่มเป้าหมายและบริบทพื้นที่ที่เป็นชุมชนเมืองอีกด้วย