คนสร้างสุข

ชุมชนสถานีอู่ตะเภา จัดตั้งขึ้นเมื่อ ปี พ.ศ.2553 โดยแยกจากชุมชนท่าไทร อาศัยในพื้นที่ เขตเลือกตั้งที่ 4 เทศบาลนครหาดใหญ่ อาณาเขตพื้นที่ 90,000 ตารางเมตร เป็นพื้นที่ของการรถไฟแห่งประเทศไทย โดยมีการอาศัยของประชาชนจำนวน 90 ครัวเรือน ประชากรรวมทั้งสิ้น 350 คน โดยแยกเป็นชาย 125คน หญิง 225 คน อาชีพส่วนใหญ่รับจ้าง ร้อยละ 60 ค้าขาย ร้อยละ 40 ส่วนใหญ่จะนับถือศาสนาพุทธ ด้วยสถานการณ์โควิด 19 ส่งผลกระทบกับชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนในเขตพื้นที่ชุมชนสถานีอู่ตะเภาที่ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์ระบาด จำนวนมากถึง2 ใน3 ของประชากรในชุมชน ประมาณ 60 กว่าครัวเรือน มีประชากรในชุมชนว่างงานประมาณ 200 คน เพราะประชากรส่วนใหญ่ จะประกอบอาชีพค้าขายและรับจ้างเป็นส่วนใหญ่ ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์โควิด 19 เกิดปัญหาว่างงานเพราะนายจ้างเลิกจ้างไม่สามารถประกอบกิจการต่อได้ในช่วงนั้น อาชีพค้าขายก็รายได้ลดลง บางรายขายไม่ได้เลยต้องเลิกกิจการเพราะทนต้นทุนที่สูงขึ้นของแพงขึ้นแต่ขายไม่ได้ ส่งผลให้เกิดภาระหนี้สินและรายได้ลดลงตามมากว่า50 % ของรายได้ครัวเรือนในชุมชน ซึ่งเฉลี่ยประมาณ 10,000 ถึง 30,000 บาทต่อครัวเรือน กระทบการทำมาหากินของประชาชน เกิดการเปลี่ยนแปลงของวิถีชีวิต ที่ต้องดิ้นรนหารายได้หลายทางเพื่อใช้ในชีวิตประจำวัน ค่าใช้จ่ายในครัวเรือน รวมทั้งค่าเล่าเรียนหนังสือของบุตรหลาน เพื่อให้ครอบครัวอยู่รอดและผ่านช่วงวิกฤตไปได้ในแต่ละวัน คณะทำงาน จึงเล็งเห็นถึงผลกระทบที่เกิดขึ้น ทำให้เกิดประกายทางความคิดว่าควรมีการสร้างรายได้เพิ่ม และลดภาระค่าใช้จ่ายให้กับประชาชนในชุมชนที่ได้รับผลกระทบจากโควิด-19 จึงเกิดแนวคิดให้ประชาชนในเขตชุมชนได้มีรายได้โดยส่งเสริมการเลี้ยงปลาดุกเพื่อบริโภค ลดรายจ่ายในครัวเรือน เมื่อเริ่มเลี้ยงก็ประสบกับปัญหาแรกในด้าน ราคาอาหารที่สูงมากเมื่อคิดคำนวณต้นทุนแทบจะไม่ได้กำไรเลยจากการเลี้ยงในรอบแรกที่ผ่านมา ก็ได้มีคนในชุมชนประมาณ 3 ครอบครัวที่แก้ไขปัญหาโดยการนำเศษผักผลไม้ในตลาดสดมาเป็นอาหารเสริมให้ปลาดุกนอกเหนือจากอาหารสำเร็จรูป ก็สามารถช่วยลดต้นทุนค่าอาหารได้ ปัญหาที่สองเรื่องของน้ำเสียจากการเลี้ยงปลาดุกที่มีการปล่อยทิ้งและส่งกลิ่นเหม็นในชุมชนทำให้สร้างความรำคาญและมลภาวะทางอากาศที่ส่งกลิ่นเหม็นในชุมชนซึ่งยังไม่มีแนวทางในการแก้ไขปัญหาในเรื่องนี้ แต่มีแนวคิดเรื่องการนำน้ำจากบ่อปลาดุกมาใช้ในการรดน้ำผักเป็นปุ๋ยให้กับผักที่ปลูกในชุมชนซึ่งคาดว่าจะแก้ไขปัญหาในด้านนี้ได้ ปัญหาที่สาม เรื่องปลาดุกที่เลี้ยงออกพร้อมกันมีปริมาณมากเกินการบริโภคในครัวเรือน ไม่สามารถขายปลาดุกสดได้ ที่ขายได้ก็มีราคาถูกไม่คุ้มกับต้นทุนในการเลี้ยง จึงมีแนวคิดว่าควรที่จะมีการนำปลาดุกของคนในชุมชนมารวมกลุ่มแปรรูปเพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับปลาดุกของคนในชุมชน เช่น ปลาดุกแดดเดียว ปลาดุกร้า และน้ำพริกปลาดุก
คณะทำงานจึงเล็งเห็นถึงโอกาสและความสำคัญของโครงการนี้เพื่อสามารถนำมาพัฒนา ต่อยอดองค์ความรู้ประสบการณ์เดิมของชุมชนในการเลี้ยงปลาดุก และเป็นทุนในการพัฒนาเพิ่มมูลค่าของปลาดุก สร้างรายได้ที่เพิ่มขึ้นของคนในชุมชนที่ได้รับผลกระทบจากโรคโควิด -19 จำนวน 30 ครัวเรือนที่มีการรวมกันกันแบบไม่เป็นทางการที่มีความสนใจเรื่องการเลี้ยงปลาดุกลองผิดลองถูกร่วมกัน และเป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจของชุมชนสถานีอู่ตะเภา ให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น และยังสามารถลดรายจ่ายของครัวเรือน สนับสนุนสร้างภูมิคุ้มกันด้านเศรษฐกิจครัวเรือน ระดับชุมชน ให้เกิดประโยชน์ต่อสมาชิกในชุมชน และยังสืบสานทำต่อเป็นรุ่นๆได้อีกด้วย สร้างรายได้อย่างยั่งยืนต่อไป