คนสร้างสุข

โรคความดันโลหิตสูงและโรคเบาหวานเป็นโรคเรื้อรังตลอดชีวิต หากไม่ได้รับการรักษาหรือได้รับการรักษาไม่ถูกต้องจะเป็นอันตรายต่อชีวิตผู้ป่วย จากการศึกษาที่ผ่านมาพบว่าคนไทยที่มีความดันโลหิตสูงจะเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด ประมาณ ๓.๗ เท่าของผู้ที่มีความดันโลหิตปกติและยังเสี่ยงต่อการเกิดโรคไตวาย โรคหลอดเลือดสมอง โรคหลอดเลือดส่วนปลาย และภาวะหัวใจล้มเหลวผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ไม่ได้รับการรักษาเกือบครึ่งหนึ่งจะตายด้วยโรคหัวใจ ส่วนโรคเบาหวาน จะเสี่ยงต่อการเกิดภาวะตาบอดไตวาย การถูกตัดอวัยวะ เป็นต้น ปัญหาของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง และโรคเบาหวานที่พบบ่อยที่สุด คือการบริโภคอาหารไม่ถูกต้อง ยังพบการบริโภคอาหารที่มีรสเค็มมัน และหวานสาเหตุ คือ ความเคยชิน ต้องประกอบอาชีพนอกบ้านไม่มีเวลาในการประกอบอาหารเองจึงหาซื้ออาหารสำเร็จรูป รวมถึงขาดการออกกำลังกายและไม่สามารถปรับพฤติกรรมสุขภาพที่ถูกหลักได้อย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ   จากการตรวจคัดกรองความเสี่ยง โรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงในกลุ่มประชาชนอายุ 35 ปีขึ้นไป  ปี 2564 จำนวน 2946 คน พบผู้ที่มีภาวะเสี่ยง ต่อการเป็นโรคความดันโลหิตสูงและโรคเบาหวานจำนวน 309 คน กลุ่มเสี่ยงเหล่านี้ถ้าไม่ได้รับการดูแลหรือการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เหมาะสมอาจพัฒนาเป็นโรคความดันโลหิตสูงและโรคเบาหวานได้ในอนาคต อีกทั้งยังเป็นการเพิ่มค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษาทำให้เป็นภาระต่อสังคมเศรษฐกิจและครอบครัวได้ การแสดงอาการเนื่องจากความดันโลหิต เบาหวานในกลุ่มเสี่ยง จะค่อยๆสูงขึ้นและร่างกายก็ค่อยๆปรับตัวให้เข้ากับภาวะความดันโลหิต น้ำตาลในเลือดที่สูงขึ้น ส่วนใหญ่มักจะไม่แสดงอาการใดๆ ดังนั้นผู้ป่วยจึงไม่ค่อยทราบหากไม่ได้รับการตรวจวัดความดันโลหิต ตรวจเลือดยกเว้นในรายที่มีอาการสูงมากอาจมีอาการปวดตึงท้ายทอยหรือปวดศีรษะรุนแรงเนื่องจากคนที่มีภาวะความดันโลหิตสูง และเบาหวานส่วนใหญ่มักไม่ค่อยรู้ตัวดังนั้นโอกาสจะเกิดโรคแทรกซ้อนจากความดันโลหิตสูง เบาหวานก็มีมากตามไปด้วย ดังนั้นจึงเปรียบภาวะความดันโลหิตสูงและเบาหวานว่าเป็น “ภัยเงียบ” หรือ “ฆาตกรเงียบ” นั่นเอง ด้วยความตระหนักถึงปัญหาและภัยของภาวะความดันโลหิตสูง เบาหวาน ชมรม อสม.ตำบลเขาค่าย จึงได้จัดทำโครงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ลดเสี่ยง ลดโรคไม่ติดต่อเรื้อรังตำบลเขาค่าย เพื่อให้ประชาชนกลุ่มเสี่ยงสูงมีสุขภาพที่ดีมีความรู้ในการดูแลตนเอง ลดการเกิดโรคเบาหวาน และโรคความดันโลหิตสูง ป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่จะเกิดในประชากรกลุ่มเสี่ยงสูงต่อไป ที่ผ่านมาตำบลเขาค่ายได้มีการดำเนินการไปแล้วและได้ผลระดับหนึ่งที่ต้องมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องก่อให้เกิดชุมชนปลอดโรคเรื้อรังรายใหม่ ให้มีความครอบคลุมทั้งตำบล และเชื่อมต่อในเรื่องประเด็นอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องก่อให้เกิดความอยู่ดีกินดี มีความสุข นำไปสู่ ความมั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืนต่อไป ซึ่งผลการดำเนินงานในปีที่ 1 มีดังนี้ผลจากการดำเนินงานพบว่า สามารถดำเนินงานบรรลุตามบันไดผลลัพธ์ที่กำหนดไว้ ประกอบด้วยการมีคณะทำงานที่มาจากหลากหลายกลุ่มจำนวน 60คน มีแผนงาน/โครงการที่ผลักดันเข้าแผนกองทุนหลักประกันสุขภาพ2 แผน/โครงการและเข้ายุทธศาสตร์องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มีกติกาชุมชน 4ข้อ ประกอบด้วยสร้างการมีส่วนร่วมของชุมชนทุกภาคส่วน ประกอบด้วยวัดเป็นสถานที่จัดกิจกรรมพึ่งพิงด้านจิตใจ จำนวน 4 แห่ง โรงเรียน.3 เป็นศูนย์เรียนรู้ทั้งหลักสูตรปกติและหลักสูตรพิเศษที่มี12 ชุมชนและบ้านร่วมกันลดอบายมุขในชุมชนร้อยละ70 ผู้สูงอายุเป็นแบบอย่างที่ดีในการใช้ชีวิตต่อเด็กเยาวชนจำนวน100 คน คิดเป็นร้อยละ70 ผู้สูงอายุมีสุขภาพกายและจิตที่ดีร้อยละ70 มีการเยี่ยมเสริมพลังด้วยการค้นครัวค้นโรค จับคู่บั้ดดี้ อย่างสม่ำเสมอร่วมกับอาสาสมัครสาธารณสุขและการส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่นในเรื่องการปลูกหม่นเลี้ยงไหม การแปรรูปผลิตภัณฑ์การเกษตร การท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์ ทำให้มีอัตราการลดโรคเรื้อรังทั้งชุมชนได้ร้อยละ10 จะเห็นได้ว่าในปีหนึ่งที่ทำการพัฒนาผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นยังไม่ครอบคลุมทั้งตำบลจึงต้องมีการพัฒนาต่อเนื่องโดยใช้รูปแบบที่กำหนดไว้ในบันไดผลลัพธ์กลางเป็นแนวทางในการขับเคลื่อนเพื่อให้สอดคล้องกับประเด็นยุทธศาสตร์จังหวัดที่มีเป้าประสงค์เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชนคนชุมพร ซึ่งในอนาคตต้องพึ่งตนเองได้ ประกอบกับตำบลเขาค่ายมีจุดแข็งคือประชาชนในชุมชนมาจากหลากหลายถิ่นทุกภาคของประเทศไทยทำให้ทุกคนที่มาอยู่มีความรักใคร่สามัคคีกัน บทบาทโครงสร้างและกลไกการทำงานจึงมีความเข้มแข็ง แต่ยังขาดการหนุนเสริมจากหน่วยงานภายนอกที่เป็นทางด้านวิชาการอย่างเต็มรูปแบบ เพื่อให้เกิดการพัฒนาโดยการใช้ฐานของชุมชนที่มีความรับผิดชอบ มีความพร้อมในการเรียนรู้ ร่วมคิดร่วมทำ และร่วมรับผลประโยชน์อยู่แล้ว ถ้าได้ข้อชี้แนะและหนุนเสริมเพิ่มขึ้นจากทุกภาคส่วนและทุนชุมชนที่มีอยู่แล้ว นำมาปรับให้เหมาะสมกับบริบทของทรัพยากรที่มีอยู่ในพื้นที่ก็จะทำให้ตำบลเขาค่ายเป็นตำบลสุขภาวะอย่างเต็มรูปแบบที่สามารถเป็นแหล่งเรียนรู้ที่มีการเชื่อมโยงกับพื้นที่อื่นได้อย่างสมบูรณ์ที่สามารถนำจุดเด่นของชุมชนในเรื่องธรรมชาติที่สวยงาม ผู้คนสุขภาพดี สิ่งอำนวยความสะดวกความเป็นชุมชนดี ต่อไปสามารพัฒนาเป็นแหล่งท่องเทียวเชิงอนุรักษ์ที่มีทั้งศิลปวัฒนธรรม สิ่งแวดล้อมที่มีผลผลิตจากพืชเศรษฐกิจ ทั้งทุเรียน มังคุด มะพร้าว และสวนหม่อนไหม ตลอดจนภูมิทัศน์ของป่าเขา น้ำตก และสภาพชุมชนที่สะอาด ปลอดภัย จะเป็นการนำไปสู่ชุมชนเข็งแข็ง สามารถพึ่งตนเองได้ในอนาตดได้อย่างยั่งยืน