คนสร้างสุข

ชุมชนประมงพื้นบ้านปลายทอน มีความผูกพันอย่างใกล้ชิดกับทรัพยากรประมงชายฝั่งทะเลมาโดยตลอด ตั้งแต่สมัยยุคแต่ก่อนที่ผ่านมานับ 100 ปี การตั้งถิ่นฐานบ้านเรือนของชุมชนชาวประมงพื้นบ้าน นิยมตั้งถิ่นฐานแถบริมชายฝั่งทะเลโดยส่วนใหญ่ บ้างก็ตั้งริมชายหาด บ้างก็ตั้งริมลำคลอง เพื่อสะดวกต่อการทำมาหากินในอาชีพประมงพื้นบ้าน การเดินทางไปมาหาสู่กับชุมชนชายฝั่งในพื้นที่ใกล้เคียง การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งและการค้าขายอาหารทะเล อันเป็นหัวใจหลักของการดำรงชีวิตในสมัยนั้น ทรัพยากรประมงชายฝั่งทะเลจึงเปรียบเสมือนซึ่งทองคำที่มีคุณค่าและราคา ในการหล่อเลี้ยงชาวประมงในชุมชนประมงพื้นบ้านมาโดยตลอด ด้วยเหตุนี้พื้นที่ชายฝั่งทะเล    ที่สำคัญๆ ของจังหวัดนครศรีธรรมราช จึงเป็นที่ตั้งของเมืองสำคัญต่างๆในดินแดนเมืองคอน(นครศรีธรรมราช)    ดังปรากฏให้เห็นในปัจจุบัน ชุมชนประมงพื้นบ้านปลายทอน หมู่ที่ 7 ตำบลทุ่งใส อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช มีครัวเรือนตั้งอยู่จำนวน 250 ครัวเรือน ประชากรประมาณ 850 คน นับถือศาลานาอิสลาม 80% นับถือศาสนาพุทธ 20 % ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพได้แก่ อาชีพทำการประมง ค้าขาย เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่ง ทำสวนมะพร้าว เลี้ยงสัตว์และอื่นๆตามลำดับ ในชุมชนบ้านปลายทอนมีเรือประมงพื้นบ้านทั้งหมู่บ้านประมาณ 40 กว่าลำ ซึ่งเป็นเรือหางยาวขนาดกลาง บ้านปลายทอนมีพื้นที่ประมาณ 3 ตารางกิโลเมตร ตั้งอยู่ริมสิชลริมชายฝั่งทะเลตะวันออกของอำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช ห่างจากกรุงเทพมหานคร โดยทางรถยนต์ประมาณ  620 กิโลเมตร ห่างจากตัวจังหวัดนครศรีธรรมราชประมาณ 70 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับตำบลใกล้เคียง คือ ทิศเหนือติดต่อกับ ตำบล  สิชล อำเภอสิชล และอ่าวไทย ทิศใต้ติดต่อกับตำบลเสาเภา อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช  ทิศตะวันออกติดต่อกับอ่าวไทย และทิศตะวันตกติดต่อกับตำบลฉลอง อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช บ้านปลายทอน ตำบลทุ่งปรัง อำเภอสิชล เคยเป็นพื้นที่หนึ่งที่อุดมสมบูรณ์ด้วยทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญมากมายได้แก่ สัตว์เศรษฐกิจทางทะเล เช่น กุ้ง หอย ปู ปลานานาชนิด สัตว์ทะเลหายาก เช่น โลมาปากขวด หาดทรายขาว ลักษณะภูมิประเทศโดยรวมเป็นที่ราบชายฝั่งทะเล ลักษณะเช่นนี้ทำให้พบเห็นทรัพยากรทางทะเลที่สำคัญได้แก่ สัตว์น้ำเศรษฐกิจทางทะเล เช่น ปลาทูฝูงใหญ่ ปลาสาก ปลาอินทรีย์ ฯลฯ และสัตว์ทะเลหายาก เช่น โลมาปากขวด เป็นต้น โดยเฉพาะบ้านปลายทอน ซึ่งอยู่ในพื้นที่ตำบลทุ่งปรัง อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช
สถานการณ์ปัญหาปัจจุบันที่เกิดขึ้นกับชาวประมงพื้นบ้านปลายทอน คือ การจับสัตว์น้ำทะเลเศรษฐกิจได้ปริมาณมีจำนวนลดน้อยลง มีสาเหตุมาจากน้ำทะเลมีคุณภาพที่ไม่เหมาะสมต่อการอยู่อาศัยของสัตว์น้ำชายฝั่งเท่าที่ควร การลักลอบทำการประมงผิดกฎหมาย ทำการประมงในเขตอนุรักษ์พันธุ์สัตว์น้ำของชุมชนและ การขาดจิตสำนึกไม่ยอมรับกฎกติกาของคนบางกลุ่ม ที่อยู่อาศัยของทรัพยากรสัตว์น้ำชายฝั่งทะเล มีปริมาณน้อยนิด      ไม่เพียงพอต่อการหลบภัยและขยายพันธุ์ การสะสมของน้ำเสียและขยะริมชายฝั่งทะเล และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่แปรปรวนอยู่ตลอดเวลาและอุณหภูมิของโลกที่ร้อนขึ้นในปัจจุบัน อีกทั้งปัญหาการขาดการถ่ายทอด  ภูมิปัญญาด้านการทำประมงพื้นบ้านอย่างรับผิดชอบและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมไปสู่คนรุ่นหลัง มีสาเหตุมาจากองค์กรชุมชนยังไม่มีชุดองค์ความรู้และเครื่องมือในการถ่ายทอดให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้และปฏิบัติสืบต่อไป รวมถึงราคาต้นทุนในการประกอบอาชีพทำการประมงที่สูงขึ้น มีสาเหตุมาจากกลไกการตลาดในอุปกรณ์การประมงมีราคา  ที่สูงขึ้นไม่สมดุลกับมูลค่าการจับสัตว์น้ำชายฝั่งทะเลที่หามาได้ ด้วยปัญหาและสาเหตุดังกล่าวในข้างต้นส่งผลกระทบต่อชุมชน องค์กรชุมชนประมงพื้นบ้าน คือ เศรษฐกิจชุมชนย่ำแย่ ตกต่ำลงเรื่อย ๆ รายได้ไม่เพียงพอกับรายจ่าย ไม่มีทุนที่จะประกอบอาชีพทำการประมงต่อไป การมีหนี้สินที่ไม่สามารถชดใช้ได้ ท้ายที่สุดก็ต้องละทิ้งเรือ ละทิ้งอาชีพประมงพื้นบ้านที่มีความถนัดไปสู่อาชีพรับจ้างในภาคอุตสาหกรรมที่ไม่มีความรู้และไม่มีความถนัด เพื่อสร้างความรู้ ความตระหนักและความเอาใจใส่ของชาวประมงพื้นบ้านในการอนุรักษ์ ฟื้นฟูทรัพยากรและการใช้ประโยชน์ชายฝั่งทะเลหน้าบ้านของตนเองอย่างยั่งยืน การเสริมสร้างความเข้มแข็งขององค์กรชุมชนประมงพื้นบ้าน การทำประมงอย่างรับผิดชอบเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม พัฒนาให้เกิดความมั่นคงด้านอาหาร มีอาหารทะเล  ที่ปลอดภัย เพียงพอต่อการอุปโภคและบริโภค พร้อมทั้งให้เป็นที่รู้จักและเป็นแบบอย่างแก่องค์กรชุมชนอื่นๆ ขณะเดียวกันยังเป็นการสร้างเศรษฐกิจรายได้ที่เกื้อหนุนให้กับสมาชิกในชุมชนประมงพื้นบ้านปลายทอน สอดคล้องกับแนวทางการสร้างเสริมความเข้มแข็งขององค์กรชุมชนประมงพื้นบ้าน ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ จะเป็นปัจจัยสำคัญในการกระตุ้น ผลักดันให้ชาวประมงพื้นบ้านเห็นความสำคัญของการอนุรักษ์ ฟื้นฟู และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน รวมถึงการเสริมสร้างสุขภาวะแก่องค์กรประมงพื้นบ้านอย่างสร้างสรรค์